Nếu bạn từng lang thang trên những con phố Hà Nội, bạn từng trải qua quãng đời sinh viên trên mảnh đất Thăng Long-Hà Nội ngàn năm tuổi này thì “Nó” không hề xa lạ, thậm chí là rất quen thuộc nhưng lại không dễ để nhận ra. Bởi “Nó” quá bình dị, thôn dã, một nét văn hoá làng quê Việt còn sót lại và đang sống mạnh mẽ trong lòng Thành phố.
Nó” mà tôi muốn nói đến ở đây chính là “quán cóc vỉa hè”, hay thường được gọi là “Trà đá vỉa hè”, thậm chí một số nhà nghiên cứu văn hoá của Hà Nội còn đặt cho nó là “ Văn hoá trà đá - Văn hoá vỉa hè”.[/justify]
[center]
[/center][center]Một quán trà đá quen thuộc[/center]
* Lịch sử của "Trà đá"
Cũng chẳng rõ trà đá ra đời từ năm nào, nhưng nó có xuất xứ từ Sài Gòn.
* Không gian của “Trà đá”
-[justify]Ở Hà Nội, bước ra khỏi nhà, buông chân ra phố đã thấy xốn xang trà đá. Khắp các con phố hay vào sâu các ngỏ nhỏ đâu đâu cũng bắt gặp trà đá. Chỉ cần phích nước, một bình trà, một vài chiếc ghế, nụ cười tươi tắn của chủ quán cùng dăm ba câu chuyện, bất kỳ nơi đâu có trà đá đi qua, nơi đó cuộc sống như vui vẻ và thi vị hơn. Không cầu kỳ trong cách pha chế, không kén chọn khách uống, trà đá vỉa hè thân thiện, bình dị mà giản đơn đến không ngờ.
- Trà đá vỉa hè xuất hiện từ sáng sớm đến tận đêm khuya. Buổi sáng, bên đĩa bánh cuốn Thanh Trì còn nghi ngút khói, ly trà đá trong xanh cho một ngày làm việc tỉnh táo. Trưa đến, sau bữa cơm, dân văn phòng không kể trai gái, già trẻ bao giờ cũng phải rủ nhau ngồi tếu táo cùng ly trà đá, kẹo lạc. Rồi sau giờ tan tầm hay tối đến, trong những cuộc hẹn gặp bạn bè, ly trà đá mộc mạc với đĩa hạt tí tách cho tình cảm thêm gần gũi hơn.
- Góc… vỉa hè và khoảng trời
Vỉa hè phải rộng, thoáng, “view” đẹp, nằm ở vị trí đắc đạo, gần trung tâm, thuận tiện cho việc ngắm đường, ngắm người, xe cộ đi lại. Không cần biển hiệu, cũng chẳng cần bàn, trà đá Nhà hát Lớn, Nhà thờ, Trần Nguyên Hãn, My way… cứ thế đi vào lòng giới trẻ Hà thành một cách rất tự nhiên.
“Tiện nghi” chỉ là những miếng xốp được cắt ra làm ghế hoặc bàn, sang là sự xuất hiện của những chiếc ghế nhựa. Thế nhưng, thực khách của họ thì lại chẳng thiếu những người đi xe xịn, đời cao, từ xe số đến xe ga, thậm chí cả ô tô.[/justify]
[center]
[/center][center]Trà đá và Wifi[/center]
* Nét văn hóa bình dân
- [justify]Không phải là thức uống cao sang, không nằm trong “danh mục” nghệ thuật trà của Việt Nam, tuy vậy trà đá lại có mặt khắp nơi từ nông thôn ra thành thị. Với người Hà Nội, trà đá vỉa hè như một phần không thể thiếu, nó trở thành thói quen thường trực làm nên nét văn hóa bình dân độc đáo.
- Đương nhiên, ngồi trà đá, rẻ là một ưu thế. Nhưng quan trọng là phải “buôn” được to. Họ thể nói chuyện với volume thoải mái, không sợ ai phàn nàn như vào các quán cà phê sang trọng. Và đây là điểm mà các bạn trẻ tâm đắc nhất với các quán trà đá kiểu này.
- Những quán trà vỉa hè đã trở thành một điểm đến không cần hẹn trước của bất kỳ một lứa tuổi nào. Không cứ gì vỉa hè, hàng rong, trà đá còn len chân có mặt tại rất nhiều quán ăn, thậm chí nhà hàng sang trọng. Người Hà Nội vẫn cầu kỳ trong cách ăn uống, nếp sống, vậy mà không hiểu sao trà đá vẫn được ưa chuộng đến thế? Người ta tìm đến trà đá như một thói quen, nhấm nháp cái chan chát, rồi ngọt dần trong miệng mát xuống tận ruột, hòa mình trong những chuyện “không đầu-không cuối”….[/justify]
[center]
[/center]- Mùa hè, trong cái oi bức, nóng nực của phố xá, đang đi trên đường, tạt vào một quán trà đá ven đường, uống ly trà đá mà mát lòng mát dạ. Sau ngụm nước đầu tiên, vị đắng của trà qua đi, còn lại vị ngọt tê tê nơi đầu lưỡi. Chỉ ngồi lại dăm ba phút, đủ để ngắm phố phường, cũng đủ để nghe một vài câu chuyện vui đùa xung quanh. Cuộc sống cứ gấp gáp trôi đi mà trà đá vỉa hè Hà Nội bao năm vẫn thế.
- Chẳng có ai rủ nhau ra quán trà đá một mình, trà tam nhưng trà đá thì chỉ cần 2 người trở lên, chẳng cần nguyên tắc nào cả, bàn công việc, tranh cãi về vấn đề gì đó, ngồi ngắm đường phố, ngắm hồ, và phần nhiều là ngồi tán phét, hóng chuyện. Người ta có thể nghe ở hàng trà đá những chuyện “ly kỳ ngoài chính sử” chẳng đáng tin nhưng tính giải trí có khi còn hơn cả gala cười! Từ chuyện vùng vịnh, chuyện giá dầu, chuyện khủng bố, tới chuyện mũ bảo hiểm, chuyện cúm gà, tiêu chảy. Từ chuyện của cách anh tiến sỹ, những cậu sinh viên, chuyện đề án, chuyện đề tài tới chuyện của mấy bác xích lô, mấy ả cave…..
- Người ta thích trà đá còn vì nó tiện, vì trà đá không câu nệ, không khách sáo, quán café còn chọn khách, café cho sinh viên, cà phê ôm cho mấy bác lao động ngoại tỉnh, cafe chứng khoán cho những nhà đầu tư, café sang trọng cho cách quý tộc lắm tiền. Còn trà đá thì không, chẳng có quán trà đá chứng khoán, không trà đá sinh viên, chẳng ai ôm nhau ở hàng trà đá…Có thể mặc bộ veston vài triệu, cũng có thể quần đùi áo phông bạc màu, dép lê rách. Có thể tấp ôtô sang trọng vào ngồi nếu chỗ rộng, cũng chỉ là xe đạp thồ hay đi bộ trên đôi dép tổ ong ngả vàng vì vôi vữa. Chẳng ai bắt khách trà đá phải nói khẽ cười duyên, có thể nói với nhau, những câu có thể là tục, có thể cười hô hố, có khi bò lăn bò càng ra để cưòi vì câu chuyện vừa nói với nhau.
[center]
[/center][center]Người bạn quen thuộc của giới sinh viên[/center]
- Mùa hè trà đá lên ngôi, cũng ấm trà rẻ tiền pha đặc quánh đấy, thêm chút nước lọc, rót trà cho loãng dần ra vừa miệng từng khách vài viên đá cây, chặt nhỏ, bây giờ thì còn có đá sạch, đá pha lê nhưng hiếm lắm trà đá vỉa hè mới dùng loại đá này. Tôi không phải là người hiểu biết về y học phương đông, về thảo mộc, nhưng một ngụm trà đá thực sự làm tan ngay cái nhiệt độ oi ả mùa hè trong cổ họng.
- Mùa đông thì cái thi vị của thưởng trà vỉa hè lại lên ngôi, không vì trời rét mướt, gió hồ thổi lồng lộng, co ro, chẳng sao, ấp một chén trà nóng ran vào đôi tay tím tái vì lạnh, thưởng cái hơi nóng lan qua bàn tay, thưởng vị trà qua từng ngụm nhỏ cạnh môi, và khi nào trà nguội đi thì u cũng sẵn sàng rót thêm vào đó chút ít trà nóng mà chẳng tính thêm tiền. Vị thơm, vị đắng dân dã, vị ngọt đọng đầu lưỡi như đê mê trong cái run rẩy đông Hà Nội.
[center]
[/center]- Không riêng gì người Hà Nội, du khách phương xa khi đặt chân đến chốn Kinh kỳ đều thích thú với nét văn hóa bình dân độc đáo này. Người Sài Gòn yêu cái giản đơn mà nồng ấm của trà đá vỉa hè. Du khách nước ngoài thì ngạc nhiên pha lẫn thích thú khi bắt gặp những công chức comple cavat, giầy tây đủ bộ vẫn ngồi tán chuyện say sưa bên cốc trà đá nơi phố phường tấp nập.
- Giản dị vậy thôi nhưng thói quen trà đá vỉa hè lại là nỗi nhớ, niềm thương của những người con xa Hà Nội và là sự tò mò thôi thúc khám phá với những du khách khi đến với mảnh đất ngàn năm văn hiến này.
[center]
[/center][center]... và các bạn người nước ngoài[/center]
