*)Nhận thức về cưới :
- Hôn nhân là sự kết hợp của các cá nhân về mặt t ình c ảm x ã h ội và/hoặc t ôn gi áo một cách hợp pháp. Hôn nhân có thể là kết quả của tình yêu. Hôn nhân là một mối quan hệ cơ bản trong gia đình ở hầu hết xã hội. Về mặt xã hội, lễ cưới thường là sự kiện đánh dấu sự chính thức của hôn nhân. Về mặt luật pháp, đó là việc đăng ký kết hôn.
Lễ cưới thường là sự ghi nhận quá trình trưởng thành của đôi thanh niên nam nữ, sau quá trình tìm hiểu. Nó khẳng định xã hội đã thừa nhận một tình yêu. Hôn nhân là sự thống nhất giữa tình yêu và trách nhiệm giữa hai người. Hôn nhân không được xây dựng trên cơ sở của tình yêu là hôn nhân không có đạo đức.
Lễ cưới là sự công bố trước dư luận xã hội sau quá trình hoàn thành thủ tục đǎng ký kết hôn. Sự ra đời của một gia đình mới có một ý nghĩa rất quan trọng đối với xã hội.
Lễ cưới còn là sự họp mặt của hai họ và bạn bè thân thích để mừng cho hạnh phúc lứa đôi. Đến với đám cưới, con người có cơ hội gặp gỡ, tiếp xúc, làm quen với nhau, tǎng cường giao tiếp, mở rộng các mối quan hệ xã hội. Đến với đám cưới là đến với một sinh hoạt vǎn hoá lành mạnh không thể thiếu trong cuộc sống mỗi con người và cả cộng đồng
- Hôn nhân thường là sự kết hợp giữa một người đàn ông được gọi là chồng và một người đàn bà được gọi là vợ (h ôn nh ân kh ác gi ới). Hôn nhân theo chế độ đa thê là một kiểu hôn nhân trong đó một người đàn ông có nhiều vợ. Ở một số nước, hôn nhân đồng giới được công nhận. Ở một số nước khác, việc đấu tranh hợp pháp hóa hôn nhân đồng giới đang diễn ra. Tuy nhiên hiện nay ở Việt Nam, luật hôn nhân và gia đình cấm hôn nhân giữa những người cùng giới tính.
I) Nh ận đ ịnh c ư ới l à v ăn ho á :
1.Ch ủ th ể :
Lễ cưới hay đám cưới là một phong tục văn hóa trong hôn nhân nhằm thông báo rộng rãi về sự chấp nhận của xã hội và các bên thành hôn về cuộc hôn nhân. Với ý nghĩa này, lễ này còn gọi là lễ thành hôn.
2. Kh ông gian:
Trong gia đ ình, h ọ t ộc, nh ững n ơi trang tr ọng ( hay t ại nh à h àng, kh ách s ạn, c ông vi ên…)
3.Th ời gian :
L ễ c ư ới th ư ờng đ ư ợc di ễn ra sau khi gia đ ình 2 b ên b àn b ạc k ĩ c àng, ch ọn ng ày t ốt ,gi ờ t ốt đ ể c ử h ành h ôn l ễ.
4. T ính l ịch s ử :
Trước đây, người Việt gọi lễ c ư ới là lễ rước dâu. Ngày nay, trong ngôn từ của đời sống thường ngày, người ta gọi lễ này là lễ cưới (dịch theo tiếng Hán là hôn lễ). Đây là hình thức liên hoan, mừng hạnh phúc cô dâu, chú rể và hai gia đình. Đây là nghi lễ được một số xã hội quan tâm và thường chỉ được tổ chức sau khi đã được chính quyền cấp giấy chứng nhận đăng ký kết hôn. Trong tâm thức người Việt thì lễ cưới có giá trị cao hơn cả giấy chứng nhận đăng ký kết hôn. Sự quan tâm lớn của xã hội vào buổi lễ này đôi khi gây sức ép lên những người tổ chức: họ phải đảm bảo để có thể làm hài lòng nhiều người tham dự.
Lễ cưới của người Việt có nhiều thủ tục gồm:
• Lễ xin dâu
• Lễ rước dâu
• Tiệc cưới
• Lại mặt
Cũng đã có những nỗ lực nhằm sáng tạo một biểu trưng cưới hỏi ở Việt Nam như đôi chim bồ câu, quả cau lá trầu, song biểu trưng thường gặp, cô đúc nhất về ngữ nghĩa trong lễ cưới ở Việt Nam xưa nay vẫn là chữ song hỷ. Đây là biểu trưng xuất xứ từ phong tục cưới hỏi Trung Quốc, với ý nghĩa trước kia thể hiện hai niềm vui lớn: đại đăng khoa (thi đỗ làm quan) và tiểu đăng khoa (cưới vợ), nay song hỉ biểu thị niềm vui chung của hai họ. Nhiều người Việt không hiểu chữ Hán nhìn vào chữ này cũng biết những nơi dán biểu trưng này đang có đám cưới.
Trong lễ cưới Việt Nam, những người tham dự thường đem tặng các đồ mừng đám cưới. Quà cưới thường trang trọng, được bọc giấy điều. Trong đám cưới, ban lễ tân (thường là người thân) đứng ra nhận quà mừng. Có những đám cưới tổ chức tiệc trà, đơn giản hơn tiệc cưới thông thường, có ý không yêu cầu người tham dự mang quà mừng.
5.T ính gi á tr ị :
K ết h ôn - c ư ới l à s ự h ình th ành th êm 1gia đ ình nh ỏ trong c ộng đ ồng x ã h ội .
Gia đ ình l à t ế b ào c ủa x ã h ội, l à c ái n ôi nu ôi d ư ỡng con ng ư ời, l à m ôi tr ư ờng quan tr ọng h ình th ành v à gi áo d ục nh ân c ách,g óp ph ần v ào s ự nghi ệp x ây d ựng v à b ảo v ệ t ổ qu ốc.Gia đ ình t ốt th ì x ã h ội m ới t ốt, x ã h ội t ốt th ì gia đ ình c àng t ốt
k ết h ôn l àm cho m ỗi ng ư ời s ống c ó tr ách nhi ệm h ơn v ới gia đ ình, v ới ng ư ời bạn đ ời c ủa m ình, v ới con c ái v à v ới ch ính b ản th ân h ọ.
K ết h ôn n âng cao vai tr ò c ủa gia đ ình trong đ ời s ống x ã h ội, gi ữ g ìn v à ph át huy truy ền th ống nh ững phong t ục, t ập qu án t ốt đ ẹp c ủa d ân t ộc Vi ệt Nam
Xưa kia , vua chúa thường gả con gái mình sang nước bạn để lấy tình bằng hữu , thong thương giữa 2 nước , hạn chế chiến tranh …
6.Tính hệ thống :
Theo xưa thì có 6 lễ, phân ra như sau :
1. Vấn danh ( hay là cầu thân )
2. Sơ vấn ( hay là lễ sỉ lời )
3. Ðại đăng khoa ( lễ đám hỏi )
4. Sỉ lời ( tức là lễ hỏi thăm nhà gái đòi hỏi những lễ vật, tiền nong thế nào )
5. Lễ nạp tài và thăm con dâu Lễ tiểu đăng khoa ( tức là lễ cưới )
Theo như 6 lễ cưới hỏi, muốn nói cho có văn vẻ thì có 6 lễ như sau :
1.- Lễ Nạp Thái
4.- Lễ Nạp Chưng hay là Nạp Lệ
2.- Lễ Vấn Danh
5.- Lễ Thỉnh Kỳ
3.- Lễ Nạp Cát
6.- Lễ Thân Nghinh
1.- Lễ Nạp Thái
Theo tục lệ Trung Hoa thì sau khi nghị hôn rồi, nhà trai mang sang nhà gái một cặp "nhạn". Sở dĩ đem chim nhạn là vì chim nhạn là loài chim rất chung tình, không sánh đôi hai lần. Tương truyền rằng loài chim nhạn rất thảo ăn, khi chúng nó gặp mồi thì kêu nhau ăn chung, vừa lúc đẻ trứng thì khi nở thế nào cũng có một con trống và con mái mà thôi. Khác với các loại chim khác, chim nhạn khi có một con chết thì một con còn lại cũng buồn rầu mà chết theo. Sau này, người Trung Hoa nào còn theo cổ lễ thì chỉ dùng ngỗng thay thế cho chim nhạn. (Loài ngỗng tuy ngông nghênh, nhưng rất chung tình).
2.- Lễ Vấn Danh
Là hỏi tên và họ của cô gái là gì, được bao nhiêu tuổi, đã có hứa hôn với ai chưa.
3.- Lễ Nạp Cát
Là sắm sửa lễ phẩm đem sang nhà gái cầu hôn. Tùy theo nhà giàu thì lễ quí, còn nghèo thì chút đỉnh gọi là.
4.- Lễ Nạp Chưng
Lễ Nạp Chưng hay là Lễ Nạp Tệ ("chưng" nghĩa là chứng, "Tệ" nghĩa là lụa) là lễ đem hàng lụa hay vật phẩm quí giá đến nhà gái làm tang chứng cho sự hứa hôn chắc chắn, rồi chỉ chờ ngày cưới dâu.
5.- Lễ Thỉnh Kỳ
Là Lễ xin định ngày giờ làm Lễ Cưới, nhưng ngày giờ cũng do bên trai định, rồi hỏi lại ý kiến bên gái mà thôi, song thế nào nhà gái cũng tùy ý bên trai.
6.- Lễ Thân Nghinh
Là đã được nhà gái ưng thuận, ngày giờ đã định của bên trai. Bên trai đem lễ vật sang làm lễ rước dâu về.
Ðây là hoàn toàn sáu lễ theo tục lệ xưa mà ngày nay đã gia giảm bớt rất nhiều.
II) Cưới dưới góc nhìn văn hoá :
1. Văn hoá tận dụng cưới :
- Xua kia vua các nước lân cận thường gả con cho nhau để giữ mối giao hữu tốt giữa 2 nước.
- Ngày nay kết hôn giúp người ta trưởng thành, có trách nhiệm hơn với gia đình và xã hội.
2.Văn hoá đối phó với cưới :
- Nhiều gia đình không đồng ý cho con mình kết hôn với người mà chúng yêu, nhưng lại ép cưới người chúng không yêu , dã làm cho rất nhiều bi kịch xảy ra.
- "Cưới bôn tang, tức là cưới chạy tang".
Khi đó người chết nằm tạm trên giường, đắp chăn chiếu lại, chưa nhập quan, hoặc gia đình có thể tự làm thủ tục khâm liệm, nhập quan nhưng chưa làm lễ thành phục. Theo nghi lễ, nếu chưa thành phục thì trong nhà chưa ai được khóc. Hàng xóm tuy có biết nhưng gia đình chưa phát tang thì chưa đến viếng, trừ thân nhân ruột thịt và những người lân cận tối lửa tắt đèn có nhau, coi như người nhà.
Trong khi đó, cả hai gia đình chuẩn bị gấp đám cưới cũng làm đủ lễ đưa dâu, đón dâu, yết cáo gia tiên, lễ tơ hồng... nhưng lễ vật rất đơn sơ, thành phần giản lược, bó hẹp trong phạm vi gia đình và một vài thân nhân. Khách, bạn đã mời cũng miễn, sẽ thông cảm sau.
Công việc cưới, gả xong xuôi mới bắt đầu phát tang. Cô dâu chú rể mới, trở thành thành viên của gia đình, chịu tang chế như mọi con cháu khác.
Nếu hai gia đình thông cảm cho nhau, có thể trong một ngày, từ sáng đến trưa cưới dâu, chiều tối phát tang cũng xong.
Cũng có trường hợp là đám cưới được chuẩn bị xong đúng vào thời giangia đình có nggười sắp qua đời, người ta cũng tiến hành cưới chạy tang .
3.Văn hoá sung bái cưới :
-Tảo hôn :
Các cặp kết hôn ở tuổi “non thanh niên, già thiếu niên” ở vùng nông thôn hiện nay thường chịu nhiều bi kịch hơn là hạnh phúc. Hậu quả thường dẫn đến nhất là sự tan vỡ. Nhiều khi “tổ” chưa được “ấm” hơi hạnh phúc thì đã tan.
-Cưới chạy bầu :
đám cưới để cứu “cái sự đã rồi”. Đó là đám cưới của cô thôn nữ Th. Mẹ cô bỏ rơi bố con cô vào lúc cô tròn 16 tuổi, đang cần có sự dạy bảo của người mẹ trước ngưỡng cửa cuộc đời.
Th. buồn chán nên khi gặp Hoàng, một cậu học sinh vừa tốt nghiệp PTTH chưa có việc làm, hai người đem lòng yêu nhau, cùng rong chơi tối ngày. Có hôm bố Th. hoảng hốt nhờ hàng xóm tìm giúp vì cô “đi qua đêm không về”. Đến lúc bà hàng xóm bảo rằng: “Ông giục thằng Hoàng làm đám cưới đi, con Th. nó đã có bầu được hơn 4 tháng rồi”, thì ông mới biết mình đã ở cái thế của sự đã rồi. Đám cưới của Th. và Hoàng tiến hành sau đó một tuần.
- Lấy chồng ngoại quốc để mong đổi đời ởíât nhiều cô gái nông thôn , ít học đã mong được đổi đời sau khi được “tuyển “ qua lấy chồng ngoại quốc, nhưng tương lai của họ lại khác xa hoàn toàn với những gì họ đã tưởng tượng .
Thùy Anh khoe có mẹ và em ruột định cư tại Canada, chuyên thực hiện dịch vụ môi giới cho các cô gái Việt muốn kết hôn với người nước ngoài.
Công an Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa nhận nhiều đơn tố cáo về những phi vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản của một "nữ quái" ngoài 30 tuổi, xưng danh là Thùy Anh - Giám đốc Công ty Máy tính Long Thủy ở TP HCM, đang lập thủ tục mở chi nhánh tại Nha Trang.
Theo kết quả xác minh, "giám đốc" Thùy Anh khơi chuyện làm quen với một số phụ nữ, tự khoe hiện có mẹ và em ruột định cư tại Canada, chuyên thực hiện dịch vụ môi giới cho các cô gái Việt muốn tìm "cuộc sống thiên đường" ở trời Tây bằng con đường kết hôn với người nước ngoài.
Hồ sơ kết hôn, lo thủ tục hộ chiếu, visa xuất nhập cảnh… sẽ được tính vào giá dịch vụ trọn gói. Thùy Anh còn lừa họ nghe điện thoại với nội dung: "Tôi là mẹ của Thùy Anh vừa từ Canada về tới TP HCM chiều nay. Anh chị có thể yên tâm tạm ứng tiền để cháu Thùy Anh làm thủ tục hành chính cho dịch vụ môi giới kết hôn người nước ngoài. Hai hôm nữa trong chuyến du lịch xuyên Việt, tôi sẽ đến Nha Trang".
Có trường hợp Thùy Anh giả vờ huy động vốn đầu tư hoạt động kinh doanh, để họ chấp nhận cho vay nóng với lãi suất cao.
Cơ quan điều tra đã xác định "giám đốc" Thùy Anh tên thật Nguyễn Thị Thu Thủy (35 tuổi). Thủy khai đầu tháng 6, tại thị xã Phan Rang - Tháp Chàm, tỉnh Ninh Thuận, Thuỷ đã lừa đảo chiếm đoạt 9 triệu đồng của 2 cô gái khi hứa sẽ làm thủ tục xuất cảnh thông qua dịch vụ môi giới kết hôn với người nước ngoài cho họ.
Cuối tháng 7, Thủy lại chiếm đoạt 8,5 triệu đồng của một cô gái khác. Hiện, cơ quan điều tra đã bắt "nữ quái" Thủy để điều tra về hàng loạt hành vi lừa đảo cô ta đã gây ra.
4.Văn hoá lưu luyến cưới :
- Rất nhiều những bộ phim, vở kịch đươc xây dựng dựa trên các vấn đề của hôn nhân , gia đình …
- trong văn học cũng có nhiều những tiểu thuyết, nhũng câu chuyện , chuyện cười về đề tài này .
-Kết hôn còn là chủ đề sang tác của các nhạc sĩ , hoạ sĩ…
Bài viết của tôi còn sơ sài, mong anh chị em bổ sung thêm cho hoàn chỉnh hơn ! Cảm ơn .