Chửi thề có phải là giá trị văn hoá?

Đây là nơi các thành viên Diễn đàn trao đổi các vấn đề về chung về lý luận văn hoá học

Re: Chửi thề có phải là giá trị văn hoá?

Gửi bàigửi bởi TuyetNgan » Thứ 3 15/04/08 10:52

Trước hết chúng ta định nghĩa chửi thề là gì đã. Vì bạn hoangphuongthaok8 đưa ra đề tài mà không đưa định nghĩa nên nhiều người còn băn khoăn, và trong các phân tích có sự nhầm lẫn giữa chửi nói chung và chửi thề.

Tôi rất khoái cái định nghĩa chửi thề của Đẻ Ngược (ở đây, miễn bàn luận về định nghĩa chuẩn theo đúng phương pháp khoa học nhé), tôi chỉ bình luận về nội dung thôi
meohen đã viết: Theo tự điển Háng Văn của Cù Phông Cư Sĩ thì chửi thề là phát ngôn với một phong thái tục tằn, khẩu khí hồ đồ, trong lúc tâm thần ở trạng thái vui, buồn hoặc... chẳng vui mà cũng chẳng buồn. Chửi thề lúc đó trở thành thói quen, nói cho đỡ ngứa mồm...

Cách đây chừng 15 năm, tôi đã chót viết một bài nghiêm chỉnh về chửi trong hội nghị khoa học về ngôn ngữ và văn hoá do Hội Ngôn ngữ học VN và Trường Đại học Ngoại ngữ HN tổ chức tháng 8 năm 1992 với tiêu đề “Đặc trưng văn hoá – ngôn ngữ trong các lối chửi của người Việt” (sau in lại trong tạp chí Ngôn ngữ số 1/1993), nên bây giờ muốn viết vui vui một chút như bạn Đẻ Ngược mà không ra nổi. Lúc đó do chưa đọc được bài của Đẻ Ngược nên tôi bình thản chia xẻ nguyên những nội dung của bạn ấy bằng hình thức rất chi khoa học chuẩn và cho ra lò định nghiã: "Chửi là hiện tượng văn hoá ngôn từ phản chuẩn bày tỏ một cách chủ động phản ứng bất bình nhằm làm giảm căng thẳng của chủ thể và hạ uy tín của đối tượng". (Lâu quá rồi không học hỏi, suy nghĩ gì thêm, tay nghề bị lụt rồi, nên chúng ta dùng nó luôn nha.) Và qua nó tôi cho rằng chửi thề là "một số câu chửi ở dạng tỉnh lược (không đầy đủ) dần trở thành quán ngữ mang sắc thái phản ứng, nghĩa từ nguyên trở nên mờ nhạt, thậm chí biến mất".

Chửi thề không nhắm vào đối tượng cụ thể. Chính vì vậy, nhiều bạn cho nó là tục, rất tục, nhưng vì chả động đến ai, nên đâu có ai phản ứng và dại gì mà phản ứng, nhưng nghe thì tức thật, cứ như nó đang chửi mình. Hơn nữa, người nói đâu có nhớ và nghĩ tới nghĩa của từ ngữ mà họ đang nói đâu, họ chỉ nói theo thói quen (thói quen này thực sự đáng ghét: người nói thì không hiểu, người nghe thì tức điên).

Vì chỉ đơn thuần là phản ứng mà không có đối tượng cụ thể, cho nên, chúng ta thấy trong các câu chửi thề thường không có đối tựợng, nếu có thì dưới dạng đại từ vô nhân xưng (nó) hay các danh từ chung (kiếp, đời...). Cũng chính vì không có đối tượng cụ thể, người ta có xu hướng không sợ phản ứng và sử dụng những từ ngữ mạnh nhất có thể, cho nên, như các bạn nhận xét, chúng thường là những từ tục, rất tục. Đó chính là giá trị của chửi thề – giúp xả nhanh cơn bực tức, mặt khác nó là thước đo giúp một số nhà luân lý, đạo đức, các nhà nghiên cứu nhận dạng và khu biệt nhóm từ ngữ phản chuẩn mực này.

Chửi thề là dạng không đầy đủ, nên thường nó được rút gọn chỉ còn lại phần "chất" nhất, và nó ngày càng biến dạng, đến nỗi người ta chỉ nhìn thấy phần lõi của nó và được dân gian đặt cho một số tên gọi khác nữa như "văng tục", "nói tục"...

Bình thường, mỗi người có một hoặc vài câu chửi thề quen miệng. Hiếm có trường hợp một người sở hữu và sử dụng liên tục nhiều câu chửi thề.

Về giá trị của chửi thề thì nhiều bạn đã phân tích. Tôi vẫn cho rằng chửi thề ít giá trị nhất trong các loại chửi, vì nó ít tác dụng, đúng như GS. Trần Quốc Vượng nói, nó chỉ là “nói tục, nói đệm”, chúng ta có thể thay thế nó bằng những từ khác mà truyền thống người VN ta vẫn dùng các từ hư “rằng, thì, mà, là, ư, i...”. Nhưng nếu so sánh với xả tức giận bằng cách dùng vũ lực, “chém thớt”, uýnh ai đó, phá cái gì đó, thì chửi thề vẫn còn giá trị hơn nhiều, ít để lại hậu quả hơn.

Từ cách hiểu trên đây của tôi, tôi cho rằng Đẻ Ngược có chỗ hơi nhầm chửi thề với chửi, ví dụ Đẻ Ngược cho rằng
meohen đã viết:Người Bắc có giọng chửi thề nhiều màu sắc và nhiều sáng kiến trong vấn đề ngôn từ Thí dụ: " Đ.M. mặt như cái L... trèo thang..."
thì chỉ có Đ.M. là chửi thề thôi, còn phần đi theo sau nó là chửi thật rồi, vì chửi thề có đặc trưng riêng là ngắn, rất ngắn, chỉ vài ba từ thôi. Vì nó bị rút gọn mà, nhưng nếu khôi phục đầy đủ cả câu chửi thì nội dung kinh khủng luôn. Hình như ít ai đủ can đảm chửi các câu này ở dạng đầy đủ.
meohen đã viết:"Đ. M. cái thằng SQ đó. mặt thì như cái L..., cặp tàu thì như con C..."
Đây cũng chỉ có Đ.M. là chửi thề thôi, phần còn lại là ông HQ/ĐT T... chửi “thằng SQ” mà. Những từ tục trong đó không phải là chửi thề mà là từ dùng để chửi.

Ở một số bài khác cũng có các trường hợp nhầm lẫn tương tự.

Chửi thề là một thói quen, dễ nhiễm và khó bỏ như GS. Trần Quốc Vượng, TS. Nguyễn Thị Minh Thái cũng đã nhận xét. Rất nhiều người kể cả những nhà trí thức lớn cũng bị nhiễm.

Các nhà khoa học và các nhà quản lý đã bắt đầu vào cuộc với hiện tượng này. Tìm kiếm trên mạng, chúng tôi có một số kết quả sơ bộ như sau:

Chửi thề có hại, ví dụ “Đàn ông chửi thề dễ bị bất lực” http://muavang.net/index.php?nv=News&at=article&sid=234
“Bố văng tục chửi thề bị con đâm chết” http://www.vtc.vn/phapluat/bantin113/168442/index.htm

Nhưng mức độ chửi thề phổ biến đến mức ở “Anh: Cho phép học sinh chửi thề trong lớp học!” http://vietbao.vn/Giao-duc/Anh-Cho-phep ... 75865/202/

Nhưng nhiều nhất vẫn là các hình phạt đối với nạn chửi thề:
Trên thế giới:
Anh: “Bị sa thải vì chửi thề” http://www.thuvienphapluat.com/?CT=NW&NID=1503
“Cấm chửi thề khi xem World Cup” http://vietbao.vn/The-gioi-giai-tri/Cam ... 53304/417/
“Chửi thề, mất 140 USD” http://vietbao.vn/The-gioi/Chui-the-mat ... 24870/159/

Ba Lan: Chửi thề bị phạt
http://vietbao.vn/Cuoi/Chui-the-bi-phat/45150578/441/

“Daniel Craig mắc tật chửi thề” http://www.phimanh.net/news/tin-tuc/2007/11/3b9aeecc/

Ở VN: “Cán bộ hải quan không được chửi thề” http://www.hnpt.com.vn/pages/tin_tuc_ch ... s_id=23520
“Ông Hưng bị xử phạt vì dám chửi một con đường” http://www.laodong.com.vn/Home/skbl/200 ... 18.laodong

Ai ở TP. HCM chú ý, thành phố sẽ “Loại bỏ 5 hành vi xấu để giữ văn minh đô thị” (chửi thề - nói tục, xả rác, khạc nhổ, tiểu tiện, ăn mặc hở hang nơi công cộng) http://www.vnexpress.net/Vietnam/Xa-hoi ... /3B9FEB5C/

Mong các bạn bổ sung thêm.
RANDOM_AVATAR
TuyetNgan
 
Bài viết: 79
Ngày tham gia: Chủ nhật 22/04/07 22:12
Cảm ơn: 0 lần
Được cám ơn: 0 lần

Re: Chửi thề có phải là giá trị văn hoá?

Gửi bàigửi bởi hoangphuongthaok8 » Thứ 3 15/04/08 13:44

Cám ơn lời góp ý của chị Ngân , thật sự em băn khoăn với cái định nghĩa về chửi thề này lắm, thật khó khi đưa ra định nghĩa một cách chính xác mà "bình dị" dễ hiểu cho mọi người đồng ý .
Điều này, em mong nhận được sự giúp đỡ của các anh chị !hic
RANDOM_AVATAR
hoangphuongthaok8
 
Bài viết: 25
Ngày tham gia: Thứ 5 03/01/08 21:02
Cảm ơn: 0 lần
Được cám ơn: 0 lần

Trang trước

Quay về Lý luận văn hóa học

Ai đang trực tuyến?

Đang xem chuyên mục này: Không có thành viên nào đang trực tuyến43 khách