gửi bởi TrangTrinh » Thứ 5 03/01/08 23:59
Đi tìm lời giải đáp : phim Hàn Quốc lấn át phim Việt Nam
Nguyễn Hoàng Anh Tuấn - HVCH K8
1. Phim Hàn Quốc là gì? Nội dung, đề tài, bối cảnh nhân vật, diễn viên, đối tượng, mục đích...mà phim HQ đề cập đến.
2. Phim VN là gì? Nội dung, đề tài, bối cảnh nhân vật, diễn viên,đối tượng, mục đích...mà phim đề cập đến.
3. Từ "lấn át" có nghĩa gì? bên chiếm số lượng nhiều thì được coi là "lấn át" bên ít, bên lớn lấn át bên nhỏ.
4. "Tại sao phim HQ lại lấn át phim Việt? từ đây mới rút ra được sợi dây liên hệ giữa các yếu tố lại với nhau: Phim HQ lấn át phim Việt vì nội dung, vì hình thức, vì cách tiếp cận vấn đề , vì diễn xuất, vì mục đích,.....chuyên nghiệp hơn...vv...
Từ khái niệm đến sự phân biệt phim Hàn Quốc và phim Việt Nam
Thật khó mà định nghĩa thế nào là phim Hàn Quốc hay phim Việt Nam mà chỉ có định nghĩa về thể loại phim ( phim truyền hình, phim nhựa ... ) Trong tiếng Việt, các phim điện ảnh được gọi là "phim nhựa", phân biệt với phim video. Nhưng thực tế, phim nhựa không phải là chất liệu duy nhất của điện ảnh. Có những phim dùng chất liệu video đã được làm lại để trình chiếu ở rạp và ngược lại, một số phim truyền hình cũng sử dụng chất liệu phim nhựa.
Lưu ý :
Đề tài "Phim Hàn Quốc lấn át phim Việt Nam" tôi giới hạn ở lĩnh vực phim truyền hình. Vì ở lĩnh vực khác , thị trường phim Việt Nam còn có các đối thủ mạnh như phim Mỹ, phim Trung Quốc, Hongkong... Phim Hàn Quốc chỉ lấn át phim Việt Nam trên lĩnh vực truyền hình vào cuối thập niên 90 trở lại đây. Chúng ta không bàn tới phim Mỹ và phim Trung Quốc vì đó là hai trung tâm phim lớn nhất thế giới. Điều này cũng không có nghĩa là phim Mỹ và phim Trung Quốc không lấn át phim Việt Nam như phim Hàn Quốc.
Tôi tạm thời dùng phương pháp liệt kê để định nghĩa như sau :
1. Phim Hàn Quốc là gì? Đó là những xuất phẩm phim do các hãng của Hàn Quốc với nội dung tình cảm, kinh tế, văn hóa hiện đại và các phim lịch sử, cổ trang … phục vụ đối tượng chủ yếu là giới trẻ nhằm mục đích chính là quảng bá văn hóa của Hàn Quốc ra quốc tế.
2. Phim Việt Nam là sản phẩm phim của các hãng phim Việt Nam xoay quanh các đề tài chính : đề tài truyền thống Cách mạng, tâm lý xã hội, thị trường, hoạt cảnh về truyện cổ tích … phục vụ đối tượng chủ yếu là người bình dân, thiếu nhi và nhất là theo chỉ thị của các Ban lãnh đạo nhà nước nhằm mục đích ôn lại tryền thống Cách mạng ; văn hóa truyền thống dân tộc và dự thi phong trào.
3. Từ " lấn át" có nghĩa gì? Ta có thể hiểu “l ấn át “ về thời lượng chiếu, về cảm tình của khán giả, về chất lượng phim và khả năng tuyên truyền của nó.
Sau đây là bảng so sánh phim Hàn Quốc và phim Việt Nam :
phim Hàn Quốc
N ội dung cu ộc s ống hi ện đ ại
Di ễn vi ên phần lớn là di ễn vi ên tr ẻ,
đẹp về ngoại hình lẫn trang phục
Âm thanh,
ánh sáng và cảnh quan sinh động, đẹp và thơ mộng
Chi ến lược quảng bá văn hóa
Tính chuyên nghiệp cao
Khả năng cạnh tranh mạnh
phim Việt Nam
Nội dung phần lớn là truyền thống Cách mạng
Diễn viên : đủ mọi thành phần , lạm dụng diễn xuất mà không chú ý ngoại hình và trang phục
Âm thanh tẻ nhạt, thiếu ánh sáng, cảnh quay đơn điêu.
Chưa có chiến lược cụ thể, chủ yếu chạy theo phong trào.
Tính chuyên nghiệp thấp và kém về khả năng cạnh tranh
Về mục 1, thiết nghĩ đã có bài viết kh á đ ầy đ ủ c ủa ch ị H ải Ph ư ợng v à osakura nên tôi không giải thích thêm.
Về mục 2, ta cần xem xét ở khía cạnh đầu tư phim Việt Nam. Hầu hết phim Việt Nam là do vốn đầu tư bao cấp của nhà nước nên mục đích chính của phim là phục vụ cho vận động tuyên truyền Cách mạng, ca ngợi truyền thống đấu tranh chống Pháp _ Mỹ của dân tộc: Võ Thị Sáu, Ván bài lật ngửa, Người đẹp Tây Đô … điều này đối với chúng ta không còn gì lạ với những cảnh quay lội nước, lội bùn, nhà tù, tra tấn … hay tuyên truyền về chính sách tạo điều kiện cho đống bào các dân tộc miền núi … Bên cạnh đó một số chủ đề phụ như phim thiếu nhi ( cổ tích, học đường …) hay kinh tế Việt Nam trong bối cảnh hội nhập cơ chế thị trường.
Nguyên nhân là do :
Sai lầm trong nhận thức : Các nhà làm phim, đạo diễn và các vị qunả lý văn hoá đều cho rằng diễn viên bắt buộc phải qua trường lớp, phủ nhận năng khiếu bẩm sinh ( mặc dù có diễn viên có năng khiếu, nhưng không nhiều ), đề cao bài bản một cách khuôn sáo, tầm thường. Đa số diễn viên Việt Nam là “hàng gửi” – con cháu các nghệ sỹ ưu tú, các trường dạy Điện ảnh hay tr ưởng th ành từ Nhà thi ếu nhi Thành phố, ít có sự đột phá tài năng, tiềm kiếm gương mặt mới.
Một nền điện ảnh “tự phát” nhưng “không tự giác”.Tự phát : cá nhân tự đầu tư, tự lăng xê, ai có tiền thì làm phim, thuê đạo diễn và trở thành “sao”.
Không tự giác :
Quay lưng với sự tiến bộ của điện ảnh thế giới, bỏ mặc các quy tắc làm phim chuyên nghiệp ( cổ trang : thì mang trang phục hát tuồng lên điện ảnh, không vừa vặn và không phù hợp với trang phục từng thời đại mà bộ phim thể hiện ; trang phục hiện đại – mặc chiếc áo sơ mi đẫm mồ hôi ở lưng và nách ra diễn một cách tự nhiên vô tội vạ … )
Dung tục hóa tình dục một cách vô thức : nghĩ rằng xóa đi những cãnh làm tình mà giữ lại cảnh đặc tả gương mặt nhăn nhó, thòm thèm … gọi là lịch sự, phù hợp với văn hóa Việt và để tránh hàng rào kiểm duyệt. Nhưng trớ trêu thay, nó lại gây phản cảm cho người xem một sự dung tục, kém cỏi và phi nghệ thuật. Các tay đạo diễn và quay phim có thói quen lạm dụng cảnh quay "đặc tả" gương mặt diễn viên, khiến người xem nhiều phen buồn nôn.
Hiện tượng nhầm lẫn điện ảnh và kịch khá phổ biến ở một số diễn viên kịch mang lối diễn của kịch lên màn ảnh như Thành Lộc, Kim Xuân, Minh Nhí … làm không khí phim mất đi sự năng động hấp dẫn.
Tuy phim Việt Nam có ưu thế về thể loại phim thiếu nhi như phim cổ tích nhưng số lượng vẫn chưa nhiều.
Thiết nghĩ, các nhà làm phim Việt Nam nên có sự đầu tư hơn về tính chuyên nghiệp , nên học hỏi phương pháp làm phim của các nước bạn.
Một số ý kiến cho rằng phim Hàn Quốc lấn át phim Vi ệt Nam là do vốn đầu tư phát sóng của các công ty Hàn Quốc ( ý ki ến c ủa ch ị Trần Ki ều Lại Thủy ), nhưng t ôi cho rằng đấy chỉ là nguyên nhân thứ yếu. Giả s ử công b ằng về th ời lư ợng chi ếu và phát động điều tra thăm dò ý kiến khán giả thì ưu thế vẫn thuộc về phim nước ngoài. Câu trả lời xin nhường lại cho các cấp có thẩm quyền.
Anh Tuan NGUYEN HOANG - Nghien cuu sinh khoa 5