BÀI TẬP MÔN PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU KHOA HỌC VHH
GV: GS.VS. TSKH Trần Ngọc Thêm
HV: Lê Thị Thắm
Lớp: K13B
MS:0305161244
Bài tập 1:
- Tên đề tài: “Tiền” trong văn hóa nhận thức của người Việt
Xác định cặp phạm trù đối lập
1. Giá trị vật chất > < giá trị tinh thần
2. Dương tính >< âm tính
3. Truyền thống >< Hiện đại
4. Xem nhẹ >< Coi trọng
- Vận dụng phương pháp dịch lý để nghiên cứu
+ Tính tương hiện: Đồng tiền trong nhận thức và đời sống tinh thần của người Việt không chỉ có ý nghĩa là vật ngang giá chung dùng để trao đổi hàng hóa (dương tính) mà còn có giá trị tinh thần tham gia vào các hoạt động văn hóa, xuất hiện trong một vài nghi lễ cúng tế, và kể cả phục vụ cõi âm ví dụ: tiền đồng được coi là có hai mặt âm dương. Người Việt vừa có thái độ xem nhẹ đồng tiền, đặt tình cảm lên trên hết, lại vừa có thái độ xem đồng tiền là vật vạn năng, trao đổi được mọi thứ.
+ Tính tương hóa: Khi đề cao công năng của đồng tiền quá, người Việt lại nhận thấy những mặt phản tác dụng khi con người sống vì tiền mà bỏ qua mọi thứ nghĩa tình hay luân thường đạo lý, lên án cách sống thực dụng vì tiền. Hoặc khi đồng tiền bị xem nhẹ, những người tham gia vào hoạt động buôn bán thì bị khinh thường, bị gọi là “con buôn”, cách tổ chức xã hội “sĩ, nông, công, thương”, dẫn đến sự trì trệ trong phát triển kinh tế. Khi ấy mơ ước của nhiều người lại là việc sở hữu nhiều tiền, trở thành một trong những người có thu nhập cao trong xã hội. Hay như trong tục lì xì, khi chỉ có 1 vài đồng tiền lì xì thì được coi là truyền thống tốt đẹp, nhưng khi số tiền lì xì tăng lên gấp nhiều lần, nó không còn mang ý nghĩa là cầu chúc may mắn mà mang theo ẩn ý đút lót, hối lộ, lại là một tệ nạn xã hội.
+ Tính hướng hòa: Người Việt có truyền thống trọng tình hơn trọng lý, coi nhẹ giá trị vật chất, đề cao giá trị tinh thần. Còn trong xu hướng phát triển hiện nay, khi nhận thức về tiền thay đổi, nhiều giá trị đạo đức xã hội thay đổi theo. Những giá trị truyền thống tốt đẹp trở thành cái để người Việt hướng tới và nhìn nhận lại. Bên cạnh đó người Việt cũng có sự thay đổi tích cực khi nhận thấy những người tạo ra đồng tiền chân chính cũng cần được coi trọng và đánh giá cao. Sự nhìn nhận đúng về giá trị của đồng tiền, cũng như không đổ lỗi cho tiền mà đổ lỗi cho người không biết sử dụng nó sẽ giúp cho nền kinh tế Việt Nam phát triển hơn.