Vịt quay Bắc Kinh - Niềm tự hào...

[khuongho]

VỊT QUAY BẮC KINH – NIỀM TỰ HÀO
CỦA NGƯỜI TRUNG HOA TRONG VĂN HÓA ẨM THỰC

Người ta thường nói, phải “Ăn cơm Tàu, ở nhà Tây, lấy vợ Nhật” mới đích thực là người biết hưởng thụ cuộc sống. Có thể nói, riêng về lĩnh vực ẩm thực thì Trung Hoa luôn là đất nước đứng đầu. Ẩm thực Trung Hoa không chỉ mang ý nghĩa của những bữa ăn theo đúng chức năng cung cấp dinh dưỡng mà đã vươn lên thành một nghệ thuật. Ẩm thực Trung Hoa nổi tiếng khắp thế giới không chỉ vì hương vị đặc biệt của các món ăn mà còn bởi cách thức chế biến cầu kỳ và lối trang trí rất công phu, đẹp mắt.
Ẩm thực Trung Hoa có 8 trường phái: Sơn Đông, Quảng Đông, Tứ Xuyên, Hồ Nam, Phúc Kiến, Chiết Giang, Giang Tô và An Huy. Người Trung Quốc đã hình tượng hóa các trường phái ẩm thực của mình một cách nghệ thuật, ví trường phái ẩm thực Giang Tô và Chiết Giang như một người đẹp phương Nam; ẩm thực Sơn Đông và An Huy giống một chàng trai khỏe mạnh, kiệm lời; ẩm thực Quảng Đông và Phúc Kiến là một thanh niên lãng mạn; ẩm thực Tứ Xuyên và Hồ Nam lại là nhà bác học, nhà bách khoa thư. Đứng đầu tám trường phái ẩm thực Trung Hoa là những món ăn Sơn Đông.
Bắc Kinh không được tách thành trường phái riêng bởi lẽ ẩm thực thủ đô bao gồm trong đó tất cả các trường phái ẩm thực Trung Quốc. Tuy nhiên, nhắc đến ẩm thực Trung Quốc, người ta sẽ thường nghĩ ngay đến món Vịt quay Bắc Kinh nổi tiếng. Vịt quay Bắc Kinh cùng với môn Kinh Kịch được người Bắc Kinh tự hào làm thương hiệu riêng khi đề cập đến văn hóa thủ đô Bắc Kinh.
- Không gian văn hóa: Món Vịt quay Bắc Kinh là món ăn đặc sản từ vùng Đông Bắc, đặc biệt là ở Bắc Kinh - Trung Quốc.
Vùng Đông Bắc Trung Quốc trong lịch sử là trung tâm hành chính, tập trung quyền lực của nhiều triều đại. Bắc Kinh nổi tiếng với Tử Cấm Thành, là cung điện của các triều đại Minh, Thanh…Và hiện nay là thủ đô của nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa. Bắc Kinh được xem là trung tâm chính trị, văn hóa và giáo dục của Trung Quốc.
- Thời gian văn hóa: Theo một số tài liệu, có lẽ món Vịt quay Bắc Kinh xuất hiện từ thời nhà Nguyên (1206 – 1368). Đến đầu thế kỷ 15, món này đã nổi tiếng và được các vua chúa nhà Minh ưa chuộng.
Qua thời gian, món Vịt quay Bắc Kinh đã trở thành một món ăn phổ biến trong dân chúng. Đây được xem là đặc sản của không chỉ ở thành phố Bắc Kinh mà còn của cả đất nước Trung Hoa. Hiện nay, danh tiếng của món ăn này đã được biết đến ở nhiều nơi trên thế giới.
- Chủ thể văn hóa: Vịt quay Bắc Kinh là món ăn đặc sản của người Trung Hoa từ xa xưa. Khi những người Trung Hoa di cư sang sinh sống ở những đất nước khác, họ mang theo cả món ăn đặc sắc này để phục vụ cho cộng đồng người Hoa và những người yêu thích món ăn này.
Vịt quay Bắc Kinh đã được người Trung Quốc đăng ký bản quyền quốc tế là một món ăn độc chiêu của đất nước mình. Vịt quay Bắc Kinh nổi tiếng từ khâu nguyên liệu cho đến cách chế biến và cách thưởng thức.
Mùa thu, khi đồng lúa chín vàng cũng là lúc thịt vịt ngon nhất trong năm, da vịt căng, giảm mỡ, thịt chắc và dai hơn. Nhờ vào những kỹ thuật cổ truyền từ cách nuôi, mổ vịt đến tẩm ướp, trưng bày… món vịt quay Bắc Kinh đã nổi danh khắp vùng Đông Bắc Trung Quốc từ rất xa xưa.
Vịt quay Bắc Kinh được làm từ thịt vịt tẩm ướp mạch nha, dấm đỏ, đường, muối, ngũ vị hương, gừng, rượu… Nói đặc biệt, vì vịt quay Bắc Kinh có đặc điểm là cánh và chân ngắn, nhưng lưng dài, ức rộng, thịt của chúng thường có những lớp mỡ trắng giữa các thớ thịt. Lại được nuôi bằng cách thả vườn và nuôi bằng hỗn hợp đậu nành nghiền nát thành sữa trong 30 ngày, cho đến lúc vịt cân nặng từ 3 – 4 kg/ con trước khi giết thịt. Lúc này vịt béo, có gan lớn và bộ lòng rất ngon.
Ngoài ra, còn phải kể đến phương pháp dùng lửa “nướng ngoài hầm trong” tuyệt vời đã làm ra món vịt quay có da giòn thơm, mỡ vừa đủ dậy hương, thịt lại vừa mềm ngọt như luộc. Bí quyết ở chỗ vịt được đổ nước sôi vào phía cổ đầy khoảng 75% khoảng trống trong bụng (sau khi đã lấy bộ đồ lòng), kế đến được gài phau câu bằng một cọng cao lương sao cho thật kín, cho vào quay bằng cách treo ngược từng con trong lò nướng làm bằng gạch có cửa, đều đặn xoay trở vịt bằng những cây sào thật dài. Sức lửa không chỉ nướng giòn lớp da vịt, mà còn làm nước này sôi lên để chín vịt từ bên trong.
Muốn vịt quay ngon, củi dùng nướng vịt phải là loại củi đặc biệt từ loại cây ăn trái hay củi long não để có mùi thơm. Món nước chấm dọn kèm với vịt quay Bắc Kinh truyền thống thường có hai loại, loại thứ nhất làm từ đỗ tương hay đậu nành lên men trộn với tỏi, loại thứ hai gồm hoisin sauce pha tỏi nghiền, chút dầu mè và chút nước tương xì dầu lỏng. Khi ăn, miếng thịt vịt được lạng kèm một miếng da mỏng, đặt trên miếng bánh bao không nhân tròn nóng âm ẩm, thêm một lát dưa leo tươi rói, một cọng hành lá, chan lên một ít tương đen, cuốn tròn, cho vào miệng. Vị ngọt, thơm, béo của thịt vịt hòa quyện với tương, bánh, rau đậm đà khó quên.
Có thể nói món vịt quay Bắc Kinh giòn, ngon, ngọt, và thơm ăn vào rất tuyệt, nếu cạn thêm vài chung rượu chát hay rượu cao lương Mao Đài mới thật ngây ngất, khó quên. Thực khách có thể gọi món vịt quay Bắc Kinh để thưởng thức da và thịt vịt, cũng như gọi các món súp tam tơ, mì xào, cơm chiên thịt vịt, vịt xào rau củ… làm từ phần thịt vịt còn lại rất ngon và lạ miệng. Có vậy mới biết, Bắc Kinh không chỉ có các đền đài lăng tẩm mà còn nổi tiếng với những món ngon ngây ngất lòng người.
Với nguyên liệu, công thức chế biến và cách thưởng thức cầu kỳ, công phu, Vịt quay Bắc Kinh là một trong những niềm tự hào của người Trung Hoa khi nói đến văn hóa ẩm thực Trung Hoa. Món ăn này cũng là món ăn đặc biệt hấp dẫn du khách khi tìm hiểu về văn hóa ẩm thực phong phú và đa dạng của đất nước này.