TẬP TỤC KHÓC ĐÁM CƯỚI CỦA NG TRUNG HOA

[lhphong]

TẬP TỤC KHÓC ĐÁM CƯỚI
(Tác giả Yến Minh)

Tập tục khóc đám cưới đã tồn tại từ xa xưa, tại nhiều địa phương thuộc tỉnh Tứ Xuyên, Trung Quốc, và tiếp tục thịnh hành đến cuối triều đại nhà Thanh (1644-1911). Ngày nay, tập tục này còn được duy trì, đặc biệt nơi người Thổ Gia (tập trung ở các tỉnh Hồ Nam, Hồ Bắc, Quý Châu, và thành phố Trùng Khánh).

Theo tập tục này, các cô dâu đều phải khóc khi xuất giá, nếu không sẽ bị bà con, láng giềng cho là “thiếu giáo dục” và trở thành trò cười cho cả làng. Trên thực tế, nhiều cô dâu đã bị mẹ ruột mình đánh vì không chịu khóc khi làm lễ xuất giá.

Từ câu chuyện lịch sử thời Chiến Quốc (475 – 221 tcn): công chúa nước Triệu được gả cho nước Yên; khi nàng xuất giá, mẹ nàng đã khóc lóc cầu xin con gái mau trở về nhà. Câu chuyện này được xem là nguồn gốc của tập tục khóc đám cưới.
Ở Tứ Xuyên, tập tục này gọi là Toạ Đường: cô dâu sẽ bắt đầu khóc khoảng 1 tháng trước ngày xuất giá. Đêm đêm, cô vào sảnh đường và khóc chừng 1 giờ đồng hồ. Mười ngày sau, mẹ cô sẽ cùng khóc với cô. Mười ngày sau nữa, bà cô sẽ cùng khóc với 2 mẹ con cô. Nếu cô dâu có chị em gái, chị em dâu và các dì thì họ cũng sẽ tham gia vào việc khóc lóc này.

Những lời lẽ khóc lóc của cô dâu gọi là Bài ca khóc đám cưới. Những lời lẽ khóc lóc vờ như rất buồn rầu này sẽ làm nổi bật niềm vui của hôn sự. Tuy nhiên, cũng có những cô dâu than khóc thật sự vì cuộc hôn nhân của họ không vừa ý hoặc vì thương xót cho sô phận hẩm hiu đáng thương của họ.
Khi khóc xuất giá, cô dâu còn mắng nhiếc người mai mối để giải toả sự dồn nén bất mãn với tục lệ cưới hỏi do sự sắp đặt của cha mẹ và người mai mối. Ngược lại, các bà mai không sợ bị chửi rủa; vì khi bị chửi rủa, các bà sẽ tống khứ vận xui ra khỏi mình (vì trong tiếng Trung Quốc, từ méi [mai mối] có cách phát âm giống từ dăoméi [xui xẻo]).
Ngoài những ý nghĩa trên, cô dâu Thổ Gia khóc đám cưới cũng để bày tỏ lòng biết ơn công lao dưỡng dục của cha mẹ, sự buồn rầu khi phải rời xa những người thân trong gia đình ruột thịt của mình. Nhiều thiếu nữ Thổ Gia đã phải tập khóc từ khi còn nhỏ. Đến ngày gần cưới, cô dâu hoặc là sẽ khóc một mình, hoặc cha mẹ cô sẽ mời thêm 9 người nữ khác đến cùng khóc với cô (10 chị em đồng hành) vào đêm trước ngày cưới. 10 người này sẽ cùng khóc với nhau bằng thơ ca cho đến sáng hôm sau.
Đối với người Thổ Gia, việc khóc đám cưới này có ý nghĩa quan trọng đối với thanh danh của cô dâu và gia đình cô, là chuẩn mực đánh giá sự hiểu biết và phẩm hạnh của các cô dâu Thổ Gia.

(Theo China Daily)
(x. KTNN, số 637, tr. 91)

Kính chúc Thầy và các anh chị luôn an vui.
Em Lương Hồng Phong.

[camnhung]

tập tục này nghe lạ quá anh Phong ha, nhưng mà em thấy các cô dâu vẫn thường khóc trong ngày hôn lễ của mình mà, một cách rất tự nhiên thôi chứ không "bày vẽ" như trong tập tục, nên em thấy tập tục này lạ quá. Ngày xuất giá theo chồng là ngày trọng đại trong cuộc đời của một người con gái, nếu là em em cũng sẽ khóc thôi (không cần phải tập khóc hay bị mẹ đánh mới khóc). Em thấy tập tục này lạ nên cũng xin chen vô vài dòng, vậy thôi.

[nttn218]

Mình chỉ mới nghe nói đến khóc đám tang và mục kiến sở thị cảnh khóc thuê của một nhóm khóc chuyên nghiệp trong đám tang của bà ngoại. Cả một câu chuyện thông qua những lời khóc kể! Còn khóc đám cưới thì mới nghe! Đúng là, văn hóa thế giới phong phú thật!

[lhphong]

Mến chào hai bạn,

Minh nghĩ nếu mỗi con người sinh ra và sống trong đời này đều là một bí ẩn lớn, thì mỗi nền văn hoá càng là một bí ẩn lớn hơn để khích lệ chúng ta không ngừng tìm hiểu nó.

Vậy nên, mình thấy càng học nhiều, càng thấy mình trở nên "ngô nghê và ngơ ngác" trước sự mênh mông vô tận của mỗi nền văn hoá mình được tiếp cân.

Cám ơn hai bạn đã "ghé thăm".
Lương Hồng Phong.

[fukisakine]

Trang bay gio moi doc bai nay, thay la va hay hay. theo mot so phong tuc cho rang, khoc thi khong phai la diem go, hay xui xeo, ma do chi la su the hien niem vui mung, hanh phuc, tra le cho cha me thoi. Du sao bai viet cua anh cung rat thu vị

[honomushi]

Minh bo sung vai tap tuc la trong dam cuoi va hon nhan cua nguoi trung quoc nua neTrung Quốc là đất nước có lịch sử vô cùng lâu đời và 1 nền văn hóa vô cùng đặc sắc. Phong tục tập quán ở Trung Quốc rất phong phú, đa dạng, đôi khi cũng rất lạ lùng. Xin giới thiệu một số phong tục lạ liên quan đến đám cưới, hôn nhân ở Trung Quốc

1. Anh em chung vợ
Hôn nhân của dân tộc Tạng rất phức tạp. Nói chung, có 3 chế độ: 1 vợ 1 chồng, 1 chồng nhiều vợ, 1 vợ nhiều chồng. Chế độ 1 chồng nhiều vợ thường xảy ra ở những gia đình giàu có và những chủ nô. Thường là chị em lấy chung 1 chồng. Một vợ nhiều chồng chỉ nhiều anh em lấy chung 1 vợ. Gia đình kiểu này thường là mẫu hệ.Lại có chuyện nhiều bạn bè lấy chung 1 vợ. Có trường hợp 1 người bạn thân đến nhà bạn và nhà bạn thiếu người làm cho nên ở lại nhà bạn và quan hệ luôn với vợ bạn.

2. Cưới cô dâu “cao số”

Ở tỉnh Triết Giang, nếu trước ngày cưới đi xem bói, cô dâu nào không may bị bà thầy phán là có số “phá gia chi nữ” thì cô ấy sẽ không được đi kiệu về nhà chồng như các đám cưới bình thường. Trước khi cưới chừng 2,3 ngày, cô dâu phải làm ra vẻ trốn ra khỏi nhà, ra ở nhờ 1 miếu hay đền. Cô mang theo vài bộ quần áo không lành lặn lắm, 1 cái ô cũ kỹ,1 cái làn cói có bát, đĩa cũ và 1 đôi đũa. Hành trang của cô giống như 1 kẻ đi ăn xin.

Đến ngày cưới, lúc chập choạng tối, bên nhà gái phải trốn tránh, không ai xuất đầu lộ diện. Mọi việc do phía nhà trai cáng đáng. Cô dâu thay quần áo mới, trang điểm, xách theo đồ dùng đẹp đẽ, dưới sự giúp sức của 2 cô gái do nhà trai cử đến. Cô cùng đi bộ với 2 cô bạn gái chừng 20 tuổi rồi mới bước lên kiệu hoa và được rước về nhà trai bằng con đường tắt. Phải 126 ngày cô ở bên nhà chồng, rồi mới được thăm mẹ đẻ. Khi về nhà mình rồi, bên nhà gái mới ăn mừng, con gái mới đi lấy chồng trở về thăm mẹ. Nhà gái làm cỗ linh đình, mời bà con thân thuộc đến dự.

3. Đốt đuốc đón cô dâu

Dân tộc Đồng ở huyện Tĩnh (tỉnh Hồ Nam) đón cô dâu vào giữa đêm. Đi đón cô dâu, phía nhà trai có chừng 30 người. Mỗi người cầm 1 bó đuốc nhựa thông ra khỏi nhà, vượt núi, vượt suối đến nhà cô dâu. Họ vừa đi vừa đánh trống, thổi kèn và chơi nhạc cụ, đầy nhiệt tình vui vẻ giữa mênh mông vắng lặng.Đến nhà cô dâu, bên nhà gái rước dâu, cô dâu quàng khăn lên đầu, cổ đeo kiềng, vai khoác vòng hoa, tay phải cầm chiếc ô bằng giấy có phết dầu trẩu (trừ tà). Cô dâu đi theo nhà trai cùng 2 cô gái phù dâu trong tiếng nhạc rộn ràng. Nếu trên đường về nhà chồng gặp 1 đám cưới khác, cô dâu phải trao đổi thắt lưng với cô dâu ở đám cưới kia để chúc mừng hạnh phúc nhau.

Khi đám rước dâu về tới cổng nhà, người ta đốt pháo mừng. Một vị trưởng lão trên 50 tuổi đứng ra làm mọi nghi thức đón cô dâu vào nhà. Sau khi làm lễ, cô dâu được mời vào phòng trong, ăn với chú rể bữa cơm đêm. Ngày hôm sau, cô dâu được mời 1 bữa thật ngon, gọi là “yến nhiều món” rồi cùng 2 cô phù dâu trở về nhà mẹ đẻ. Từ đó, chú rể thường đi lại làm khách của cô dâu. Đến khi cô dâu có mang, cô mới mang 1 chiếc xe quay sợi về nhà trai định cư.

4. Mùa xuân ném cô dâu

Vùng núi Ô Long bên bờ sông Tân An thuộc Vân Nam có mấy làng chài. Người dân ở đây biết bơi từ trong bụng mẹ. Các gia đình thường lấy vợ cho con trước Tết Nguyên đán chừng 10 ngày để đón năm mới và cô dâu mới. Người dân ở đây có tục “ném cô dâu” trong lễ cưới. Thuyền cưới nhà trai kết hoa xanh đỏ, áp vào thuyền nhà gái, lá xanh và dây hoa rừng trắng. Ném cô dâu là 1 động tác vui vẻ, mạo hiểm và thượng võ. Chỉ cần không thận trọng là cô dâu và người ném có thể lăn xuống nước. Đó là điềm gở cho 2 gia đình và làm cho ngày Tết mất vui.

Khi cô dâu bị ném, 1 chàng trai là anh em hoặc có họ với cô sẽ ôm ngang lưng cô, 1 tay giữ phần mông, dùng sức ném cô dâu sang thuyền nhà trai trong tiếng hô “1,2,3…”. Người đỡ cô dâu ở bên nhà trai có thể là chú rể hoặc là 1 người đứng tuổi.Trong lễ ném cô dâu, thuyền nhà trai cho nổ 3 phát pháo, bên thuyền nhà gái nổ 2 phát pháo. Sau lễ ném cô dâu, mọi người đều trở về làng, đẩy ra cho cô dâu và chú rể 1 chiếc thuyền nhỏ, có đủ thức ăn dùng trong mấy ngày, cô dâu và chú rể bơi thuyền đến 1 nơi khuất nẻo, sống với nhau mấy ngày. Họ phải trở về nhà với bố mẹ vào ngày 23 tháng Chạp để chuẩn bị Tết.

5. Tạ hôn và cưới chịu

Phía Nam Trung Quốc gần Việt Nam, người Mán có phong tục lạ là tạ hôn và cưới chịu. Các cô gái thường có 3,4 người tình. Nhưng một khi cô đã chính thức đính hôn với ai, cô sẽ cắt bỏ quan hệ với người khác. Điều lạ là đêm tân hôn, cô dâu không làm lễ động phòng với chú rể mà đến với người tình cũ để tạ ơn và hưởng đêm xuân với anh ta. Cô gái phải đi tạ ơn mỗi người tình 1 đêm rồi trở về với chồng. Khi trai gái kết hôn, nhà trai phải mang sang nhà gái nhiều của cải và vật phẩm, tổ chức yến tiệc linh đình chiêu đãi cả bộ tộc. Nếu nhà trai không có tiền thì nhà gái cho chịu, rồi sẽ phải trả. Do vậy, có đám cưới đến khi con cái đầy đàn mới trả hết nợ.

6. Lễ cưới vào ban đêm

Các dân tộc người Trung Quốc thường tổ chức làm lễ cưới vào ban ngày, riêng dân tộc Mãn làm đám cưới vào ban đêm. Ngày cưới, nhà gái dùng xe mui đưa cô dâu về nhà chồng, nhà trai dùng chiếc xe trang trí để rước dâu. Hai bên gặp nhau giữa đường, anh ruột hoặc anh họ cô dâu bế cô dâu từ mui xe của nhà gái lên xe hoa của nhà trai. Dù giữa mùa hè nóng nực, cô dâu cũng phải mặc áo kép, chỗ vai và đầu gối còn phải độn ít bông, mang ý nghĩa đầy đặn và trung hậu.

Khi xe cô dâu về đến nhà trai, chú rể đứng đợi ở trước cổng và giương cung đặt tên, nhằm xe cô dâu vờ bắn 3 phát. Sau đó, chú rể dẫn cô dâu đến trước bàn thờ đặt giữa sân, 2 vợ chồng cùng vái trời đất. Tiếp đó, chú rể dùng cán cân hoặc roi ngựa nâng chiếc khăn trùm đầu của cô dâu, đặt trên nóc nhà bạt đã cắm sẵn từ trước, có ý nghĩa là vừa lòng thuận ý. Lúc khều khăn trùm đầu, chú rể dùng tay xoa đầu tóc của cô dâu, tượng trưng cho đôi vợ chồng kết tóc xe tơ. Cô dâu bước qua 1 chậu lửa, lại nhảy qua yên ngựa rồi vào nhà bạt, mặt hướng về nam, làm lễ an tọa.

Làm lễ xong, cô dâu phải đi giày của mẹ chồng, tỏ ý sẽ đi theo bước chân của mẹ chồng. Tục lệ đó nói lên nguyện vọng tốt đẹp của lớp già mong con dâu mới cưới sẽ noi theo người trước ăn ở thuận hòa với láng giềng, làng trên xóm dưới. Lễ tân hôn có cỗ, cô dâu chú rể uống chén rượu tơ hồng, ăn bánh treo nửa chín nửa sống, có ý nghĩa mong muốn con cháu đầy đàn.

Đêm tân hôn, trên bàn thờ có đôi nến thắp sáng suốt đêm. Gian ngoài của nhà bạt có những người hát các khúc ca chúc mừng. Một số bạn bè hoặc láng giềng vãi những hạt đậu nành, đậu đen vào nhà, chúc vợ chồng mới làm ăn giàu có, dư dật, con đàn cháu lũ. Lễ cưới kéo dài cho đến khuya.

7. Tục ném bùn trong đám cưới

Dân tộc Đồng ở Trung Quốc có tục ném bùn vào nhau đúng ngày cô gái đi lấy chồng được 1 năm. Cô gái cùng 9 cô bạn chơi ném bùn với chồng và các bạn của chồng trên mảnh ruộng đầy bùn. Khi chơi đã mệt, họ nhảy ùm xuống sông, té nước vào nhau. Trong số đó, có đôi nào để ý nhau thì bơi ra xa và anh chàng trong đôi đó sẽ được mời tham gia hội ném bùn năm sau.

8. Kính chó hơn người

Thanh niên Hà Nhì Trung Quốc rất tiết kiệm lời nói khi yêu đương. Họ dùng cách tặng hoa cho nhau để nói về tình yêu. Chàng trai tặng cho cô gái 2 bông hoa, 1 vàng 1 đỏ. Cô gái tặng lại cho chàng trai 1 bông hoa đỏ hoặc vàng. Màu vàng chỉ sự lưỡng lự, màu đỏ là yêu. Cô gái tặng bó hoa mà ở giữa có giò hoa cánh đơn, tức là cô ấy còn đơn chiếc, chưa có bạn trai chính thức. Nếu ở giữa có giò hoa cánh kép tức là cô gái đã có người yêu rồi.Gia đình người Hà Nhì rất kén con dâu. Trong gia đình cô dâu mới được cưới về, mẹ chồng được gọi là chó nhà trời.Truyền thuyết kể rằng xưa kia người Hà Nhì không biết trồng cây, cũng như dệt vải. Cô con út nhà trời đã lấy cắp giống lúa của cha cho người Hà Nhì, dạy mọi người cách dệt vải để may quần áo. Cô út bị gọi về trời, bị biến thành con chó và bị đày xuống trần gian. Từ đó, người Hà Nhì rất kính trọng chó. Ngày Tết của người Hà Nhì thường được tổ chức long trọng. Nhưng bát cơm đầu tiên phải dành cho chó, rồi mọi người mới được vào tiệc.

9. Tình yêu cắn

Mùa thu sau vụ thu hoạch, thanh niên Mèo chưa vợ sẽ mang những gói gạo mới tặng người yêu. Thanh niên các trại tổ chức ở 1 trại nào đó 1 bữa ăn có rượu thịt linh đình. Trong bữa ăn, các đôi đã tìm dược đến nhau. Nến ưng nhau, họ cắn vào bả vai nhau. Cắn cũng là 1 nghệ thuật, làm sao cho vết cắn hằn lên, thậm chí chảy máu. Sau đó, chàng trai buộc vào cổ tay cô gái mấy sợi dây nhỏ màu xanh và màu đen. Cô gái cũng buộc vào cổ tay chàng trai vài sợi màu đỏ. Sau đó, lễ cưới được tổ chức vào 1 ngày lành tháng tốt.

10. Tục thử giường
Vùng Lạc Dương Trung Quốc có tục thử giường trước khi cưới. Trước hôm làm lễ 1 ngày, nhà cửa các phòng phải gọn gàng sạch sẽ, nhất là buồng cô dâu chú rể. Chiếc giường được lưu ý đặc biệt. Giường, đệm, chăn, gối phải dùng mới. Đêm hôm đó, chú rể phải mời 1 người hoặc 2 chú bé đến ngủ cùng ở giường cưới. Tục lệ này được gọi là thử giường lấy phước. Nếu không có em nhỏ thì mời bạn trai đến, nhưng nhất thiết bạn trai đó phải chưa có vợ.Người được mời đến ngủ cùng chú rể trước ngày cưới cảm thấy rất vinh dự. Nếu em nhỏ được mời đến ngủ cùng chú rể mà đang đêm có được ..bãi đái dầm thì thật là điều tốt lành.
http://www.thegioidulich.com.vn/images/ ... a%20o%20tq .jpg