ĐÔ THỊ Ở NAM BỘ THỜI CẬN ĐẠI Nguyễn Thị Hậu   1. Khái quát sự hình thành các trung tâm hành chính ở Nam Bộ 1.1 Dười thời các chúa Nguyễn ở Đàng Trong, công cuộc Nam tiến của dân tộc Việt Nam được đẩy mạnh. Năm 1611 lập Dinh Phú Yên. Năm 1693 lập Dinh Bình Thuận. Đến năm 1698 Chúa Nguyễn Phước Châu sai Chưởng cơ trấn thủ Dinh Bình Khang Nguyễn Hữu Cảnh làm Thống suất đem quân vào kinh lược Chân Lạp, lấy đất Đông phố lập làm Phủ Gia Định, chia vạch ranh giới,…

ĐẤT NAM KỲ TIỀN ĐỀ VĂN HÓA MỞ ĐẠO CAO ĐÀI   Lê Anh Dũng   Khi nghiên cứu lịch sử ra đời của đạo Cao Đài, nhiều tác giả thường không khỏi đặt câu hỏi: Tại sao đạo Cao Đài tất yếu phải được khai sinh ở Nam Kỳ chứ không thể ở Trung Kỳ hay Bắc Kỳ, dù rằng sau này đạo Cao Đài phát triển, đã truyền bá ra cả hai miền Trung, Bắc? Bài viết này, vì thế, thử góp phần minh chứng rằng chính Nam Kỳ là cái nôi thích hợp, là tiền đề văn…

PHƯƠNG NGỮ NAM BỘ TRONG CA DAO VỀ TÌNH YÊU            Trần Phỏng Diều            (CĐ Sư phạm Cần Thơ) Phương ngữ Nam Bộ là một dạng từ ngữ địa phương của vùng đất Nam Bộ. Nó thể hiện cách nói, cách sử dụng từ ngữ, kiểu phát âm riêng của con người Nam Bộ. Phương ngữ Nam Bộ còn là nơi chứa đựng các yếu tố văn hóa, phong tục tập quán, sinh hoạt xã hội của con người và vùng đất Nam Bộ. Tìm hiểu phương ngữ Nam Bộ được thể hiện qua ca dao…

SÁCH VỀ VĂN HOÁ NAM BỘ    Trịnh Hoài Đức. Gia Định Thành thông chí   MỤC LỤC Bảng chữ viết tắt Tiểu sử Trịnh Hoài Đức Lời giới thiệu Quyển 1. TINH DÃ CHÍ Quyển 2. SƠN XUYÊN CHÍ TRẤN BIÊN HÒA   TRẤN PHIÊN AN   TRẤN ĐỊNH TƯỜNG   TRẤN VĨNH THANH  TRẤN HÀ TIÊN Quyển 3. CƯƠNG VỰC CHÍ   TRẤN PHIÊN AN TRẤN BIÊN HÒA   TRẤN ĐỊNH TƯỜNG   TRẤN VĨNH THANH   TRẤN HÀ TIÊN Quyển 4. PHONG TỤC CHÍ   PHONG TỤC CỦA TOÀN THÀNH   LỄ TẾT CUỐI NĂM Ở NÔNG…

    VĂN HÓA ĐẠO ĐỨC TRUYỀN THỐNG (TỪ BỐI CẢNH VĂN HÓA NAM BỘ NỬA SAU THẾ KỶ XIX) TS. Nguyễn Văn Hiệu (Bộ môn Văn hóa học) Đã in trong Đồng bằng Sông Cứu Long: Thực trạng & Giải pháp để trở thành vùng trọng điểm phát triển kinh tế giai đoạn 2006-2010, Nxb. ĐH Quốc gia Tp.HCM, 2006.             1. Nếu như văn hóa truyền thống là khái niệm dùng để chỉ những thời kỳ, những giai đoạn văn hóa có tính tĩnh tại, thì truyền thống văn hóa là khái niệm dùng để chỉ những đặc…

  CHÙA MỤC ĐỒNG VÀ TƯỢNG MỤC ĐỒNG Ở NAM BỘ Huỳnh Ngọc Trảng - Nguyễn Đại Phúc     Phật tượng mục đồng là hình tướng mang đậm cá tính chủ quan, được nhân cách hóa, là sự hóa thân tình cảm và tâm hồn của người tạo tác. Do đó, mỗi Phật tượng là một thủ đắc riêng và tự nó cũng biểu hiện căn cơ sở đắc của cộng đồng cư dân thời đó ở vùng đất mới phương Nam.  

30-4-1975, DƯƠNG VĂN MINH VÀ TÔI Nguyễn Hữu Thái Vanhoahoc.edu.vn: Gần đến ngày 30-4, tìm hiểu lại các sự kiện lịch sử của những ngày này cách đây hơn 30 năm, chúng ta càng nhìn thấy ý nghĩa văn hoá của nó.  Tác giả Nguyễn Hữu Thái nguyên là Chủ tịch Tổng hội Sinh viên Sài Gòn (1963-64), anh từng có nhiều dịp tiếp xúc với tướng Minh và cũng là một nhân chứng trong ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. vào trưa ngày 30-4-1975, anh là người giới thiệu lời đầu hàng của Đại tướng Dương…

  CÂY CẦU TRONG VĂN HÓA NAM BỘ Nguyễn Thị Phương Duyên Bộ môn Văn hóa học Trường ĐHKHXH&NV Tp.HCM (Bài đã đăng ở kỷ yếu hội thảo "Đồng bằng sông Cửu Long: thực trạng và giải pháp để trở thành vùng trọng điểm phát triển kinh tế giai đoạn 2006-2010". NXB Đại học Quốc gia Tp.HCM, 2006) Cầu là một loại phương tiện giao thông đường bộ phổ biến trên thế giới. Bắc cầu để đi lại là một hình thức ứng phó với tự nhiên của con người. Mỗi dân tộc, vùng đất đều có những kinh nghiệm…

ĐI TÌM NGUYÊN NHÂN VIỆC PHỤ NỮ MIỀN TÂY NAM BỘ LẤY CHỒNG HÀN QUỐC GS.TSKH. Trần Ngọc Thêm   Chuyện các cô gái Việt lấy chồng Đài Loan, Hàn Quốc…(trong số đó, các cô gái miền Tây Nam Bộ chiếm phần lớn) thông qua hình thức môi giới hôn nhân, nhất là các đường dây môi giới bất hợp pháp lại một lần nữa được đem ra bàn luận: “Tại sao miền Tây được thiên nhiên đặc biệt ưu đãi, điều kiện tự nhiên vào loại thuận lợi nhất nước mà con gái lấy chồng ngoại lại cũng nhiều…

TÍNH CÁCH VĂN HÓA NGƯỜI VIỆT Ở NAM BỘ NHƯ MỘT HỆ THỐNG GS.TSKH. Trần Ngọc Thêm (Đại học Quốc gia Tp. HCM) Bài viết này công bố lần đầu với tên gọi "Tính cách văn hoá Nam Bộ" tại Hội thảo "Đồng bằng sông Cửu Long: thực trạng và giải pháp để trở thành vùng trọng điểm phát triển kinh tế giai đoạn 2006-2010" do Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn thuộc Đại học Quốc gia Tp. HCM tổ chức năm 2006 và In trong sách cùng tên do NXB ĐHQG Tp.HCM xuất bản năm…