HỌC VIÊN LÊ PHƯƠNG THẢO
Tên đề tài: “Tính hào hiệp của người Việt miền Tây Nam Bộ”
Hướng dẫn khoa học: GS.TSKH Trần Ngọc Thêm
Hội đồng chấm luận văn gồm:
Chủ tịch: PGS.TS. Phan Thị Thu Hiền (Trường ĐH KHXH&NV – ĐHQG TP.HCM)
Thư ký: TS. Trần Long (Trường ĐH KHXH&NV – ĐHQG TP.HCM)
Phản biện 1: TS. Huỳnh Quốc Thắng (Trường CĐ Văn hóa Nghệ thuật TPHCM)
Phản biện 2: TS. Trần Văn Ánh (Trường ĐH Văn hóa TPHCM)
Ủy viên: GS.TSKH Trần Ngọc Thêm (Trường ĐH KHXH&NV – ĐHQG TP.HCM)
Điểm trung bình: 9,5
Bố cục luận văn:
DẪN NHẬP 5
1. Lý do chọn đề tài 5
2. Mục đích nghiên cứu 5
3. Lịch sử vấn đề 6
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 9
5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn 10
6. Phương pháp nghiên cứu và nguồn tư liệu 10
7. Bố cục luận văn 11
CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CHUNG 13
1.1. Khái lược về tính cách và tính cách người Việt 13
1.1.1. Những tiền đề lý luận về tính cách dân tộc 13
1.1.2. Hệ thống tính cách người Việt 15
1.2. Tọa độ văn hóa miền Tây Nam Bộ 18
1.2.1. Không gian văn hóa 18
1.2.2. Thời gian văn hóa 20
1.2.3. Chủ thể văn hóa 22
1.3. Khái lược về tính cách và tính hào hiệp của người Việt Tây Nam Bộ 25
1.3.1. Hệ thống tính cách người Việt miền Tây Nam Bộ 25
1.3.2. Định nghĩa tính hào hiệp 28
1.3.3. Nguồn gốc của tính hào hiệp 31
1.4. Tiểu kết 35
CHƯƠNG 2: TÍNH HÀO HIỆP TRONG VĂN HÓA NHẬN THỨC CỦA NGƯỜI VIỆT TÂY NAM BỘ 37
2.1. Nhận thức về nhu cầu chia xẻ tài - sức để thích ứng với môi trường tự nhiên 38
2.2. Nhận thức về nhu cầu chia xẻ tài - sức để thích ứng với môi trường xã hội 45
2.3. Tiểu kết 61
CHƯƠNG 3: TÍNH HÀO HIỆP TRONG VĂN HÓA TỔ CHỨC CỦA NGƯỜI VIỆT TÂY NAM BỘ 62
3.1. Trong văn hóa giao tiếp 62
3.1.1. Thái độ giao tiếp 62
3.1.2. Chủ thể và đối tượng giao tiếp 65
3.1.3. Quan hệ giao tiếp 68
3.1.4. Nghi thức giao tiếp 70
3.2. Trong tổ chức đời sống tâm linh 73
3.2.1. Tín ngưỡng thờ Ông Địa 73
3.2.2. Bửu Sơn Kỳ Hương 74
3.2.3. Phật giáo Hòa Hảo 75
3.2.4. Đạo Cao Đài 78
3.2.5. Tịnh độ cư sĩ Phật hội Việt Nam 80
3.3. Tiểu kết 83
CHƯƠNG 4: TÍNH HÀO HIỆP TRONG VĂN HÓA ỨNG XỬ CỦA NGƯỜI VIỆT TÂY NAM BỘ 85
4.1. Từ góc độ ứng xử trong cộng đồng 85
4.1.1. Cách ứng xử của người giàu 86
4.1.2. Cách ứng xử của người bình dân 92
4.1.3. Những chương trình từ thiện 104
4.2. Từ góc độ ứng xử ngoài cộng đồng 110
4.2.1. Đối với các tộc người khác 110
4.2.2. Đối với phương Tây 114
4.3. Tiểu kết 116
KẾT LUẬN 117
TÀI LIỆU THAM KHẢO 121
TÀI LIỆU TRA CỨU 128
TƯ LIỆU KHẢO SÁT 129
DANH MỤC HÌNH 138
HỌC VIÊN LỮ THỊ ANH THƯ
Tên đề tài: “Tính bộc trực của người Việt miền Tây Nam Bộ”
Hướng dẫn khoa học: GS.TSKH Trần Ngọc Thêm
Hội đồng chấm luận văn gồm:
Chủ tịch: PGS.TS. Phan Thu Hiền (Trường ĐH KHXH&NV – ĐHQG TP.HCM)
Thư ký: TS. Trần Ngọc Khánh (Trường ĐH KHXH&NV – ĐHQG TP.HCM)
Phản biện 1: TS. Trần Văn Ánh (Trường ĐH Văn hóa TPHCM)
Phản biện 2: TS. Huỳnh Quốc Thắng (Trường CĐ Văn hóa Nghệ thuật TPHCM)
Ủy viên: GS.TSKH Trần Ngọc Thêm (Trường ĐH KHXH&NV – ĐHQG TP.HCM)
Điểm trung bình: 9,6
Bố cục luận văn:
DANH MỤC CÁC HÌNH VÀ BẢNG 4
QUY ƯỚC TRÌNH BÀY 5
DẪN NHẬP 6
1. Lí do chọn đề tài 6
2. Mục đích nghiên cứu 7
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 7
4. Lịch sử vấn đề 8
5. Phương pháp nghiên cứu và nguồn tư liệu 13
6. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài 14
7. Bố cục luận văn 14
Chương I: NHỮNG TIỀN ĐỀ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN 16
1.1. Tính cách, tính cách dân tộc, tính cách vùng miền 16
1.1.1. Tính cách 16
1.1.2. Tính cách dân tộc 17
1.1.3. Tính cách vùng miền 21
1.2. Miền Tây Nam Bộ nhìn trong hệ tọa độ văn hóa 24
1.2.1. Miền Tây Nam Bộ nhìn từ không gian 24
1.2.2. Miền Tây Nam Bộ nhìn từ thời gian 27
1.2.3. Miền Tây Nam Bộ nhìn từ chủ thể 29
1.3. Về tính bộc trực của người Việt 31
1.3.1. Định nghĩa tính bộc trực 31
1.3.2.Tính bộc trực trong truyền thống văn hóa Việt Nam 35
1.3.3. Nguồn gốc tính bộc trực của người Việt miền Tây Nam Bộ 38
1.4. Tiểu kết 42
Chương II: TÍNH BỘC TRỰC CỦA NGƯỜI VIỆT MIỀN TÂY NAM BỘ TRONG VĂN HÓA NHẬN THỨC 44
2.1. Nhận thức về tiêu chuẩn đánh giá con người 44
2.2. Nhận thức về sự cần thiết bộc trực trong lối sống 52
2.2.1. Nhận thức về sự cần thiết bộc trực trước những vấn đề cá nhân của người Việt miền Tây Nam Bộ 52
2.2.2. Nhận thức về sự cần thiết bộc trực trước những vấn đề cộng đồng của người Việt miền Tây Nam Bộ 58
2.3. Tiểu kết 64
CHƯƠNG III: TÍNH BỘC TRỰC CỦA NGƯỜI VIỆT MIỀN TÂY NAM BỘ TRONG VĂN HÓA ỨNG XỬ 65
3.1. Ứng xử trong phạm vi gia đình 65
3.2. Ứng xử trong phạm vi làng xã 74
3.3. Ứng xử trong phạm vi quốc gia – dân tộc 84
3.4. Tiểu kết 103
Chương IV: TÍNH BỘC TRỰC CỦA NGƯỜI VIỆT MIỀN TÂY NAM BỘ TRONG VĂN HÓA TỔ CHỨC ĐỜI SỐNG 105
4.1. Tính bộc trực thể hiện qua văn hóa giao tiếp của người Việt miền Tây Nam Bộ 105
4.1.1. Xét về thái độ đối với giao tiếp và quan hệ giao tiếp 106
4.1.2. Xét về chủ thể giao tiếp 107
4.1.3. Xét về cách thức giao tiếp 108
4.1.4. Xét về hệ thống nghi thức lời nói 114
4.2. Tính bộc trực thể hiện qua nghệ thuật của người Việt miền Tây Nam Bộ 123
4.2.1. Trọng sự mộc mạc, giản đơn hơn kiểu cách 123
4.2.2. Trọng sự nhẹ nhàng, thư giãn hơn triết lí sâu xa 131
4.3. Tiểu kết 135
KẾT LUẬN 137
TÀI LIỆU THAM KHẢO 141
TƯ LIỆU KHẢO SÁT 146
TÀI LIỆU TRA CỨU 151
