Sách bàn thói đố kỵ, háo danh của người Việt
Vnexpress.net
Thứ bảy, 26/3/2016 | 11:51 GMT+7
Trong cuốn "Hệ giá trị Việt Nam - Từ truyền thống đến hiện đại và con đường tới tương lai ", Giáo sư - Tiến sĩ khoa họcTrần Ngọc Thêm dành nhiều trang phân tích các thói xấu trong tính cách đặc trưng của người Việt.
Quyển sách Hệ giá trị Việt Nam - Từ truyền thống đến hiện đại và con đường tới tương lai vừa ra mắt bạn đọc tại Hội sách TP HCM lần thứ chín. Sách khổ 16x24cm, dày hơn 580 trang, là công trình nghiên cứu trong ba năm của Giáo sư - Tiến sĩ khoa họcTrần Ngọc Thêm.
Sách có bốn chương. Trong chương đầu, tác giả tập trung vào các khái niệm học thuật, các phương pháp, công cụ lý thuyết để độc giả có thể dựa vào đó tìm hiểu về các giá trị văn hóa chung. Chương hai bàn về các phẩm chất tốt đẹp của người Việt Nam như: tính mực thước, lạc quan, vui vẻ, yêu đời, lòng biết ơn, trọng thể diện, trọng nữ... được đề cập chi tiết. Những giá trị đặc trưng này được ông Trần Ngọc Thêm chọn lọc, đúc rút từ nền tảng truyền thống, bề dày văn hóa của dân tộc.
Sách "Hệ giá trị Việt Nam từ truyền thống đến hiện đại và con đường tới tương lai"
Chương ba là phần khá thú vị khi Giáo sư Trần Ngọc Thêm thẳng thắn bàn về "Những biến động của hệ giá trị Việt Nam truyền thống trong giai đoạn hiện đại". Theo đó, trước những thay đổi nhanh chóng, mạnh mẽ của không gian, thời gian, bối cảnh xã hội, tốc độ thay đổi của nền kinh tế... đã khiến cho nhiều tính cách "xấu xí" của người Việt bộc lộ rõ rệt.
Ở trang 310-311, Giáo sư viết: "Tính cộng động làng xã là một trong hai đặc trưng quan trọng nhất, điển hình nhất cho văn hóa nông nghiệp - nông thôn truyền thống Việt Nam, nên cũng là một trong hai đặc trưng biến động mạnh nhất khi đi vào giai đoạn hiện đại. Những phi giá trị nảy sinh từ đặc trưng này cũng rất nhiều. Trong đó, tiêu biểu nhất là 11 thói hư tật xấu sau đây: Thói dựa dẫm, ỷ lại; thói cào bằng, đố kỵ; bệnh hẹp hòi, ích kỷ, bè phái; bệnh sĩ diện, háo danh; bệnh thành tích; bệnh phong trào; bệnh hình thức; bệnh nói xấu sau lưng; bệnh vô cảm, chặt chém; tật ham vui, thích "tám"; bệnh triệu tiêu cá nhân...".
Ở từng thói tật được dẫn ra, tác giả có những lý giải kết hợp giữa tính học thuật, số liệu khoa học với những ví dụ dẫn chứng từ thực tiễn cuộc sống thông qua các vấn đề thời sự, xã hội để minh họa cho các lập luận.
Giáo sư Trần Ngọc Thêm dành chương cuối của sách để nói về "Con đường đi đến hệ giá trị Việt Nam mới", đề cao vai trò của văn hóa trong mục tiêu phát triển bền vững cho dân tộc. Mà văn hóa dân tộc không nằm ở đâu xa mà chính được hình thành nên từ văn hóa của mỗi cá nhân, sau đó nới rộng ra gia đình, cộng đồng, xã hội. Các yếu tố chính trị, kinh tế, giáo dục đều giữ vai trò trong việc nhào nặn, định hình nền văn hóa.
Giáo sư Trần Ngọc Thêm (phải) tại buổi giao lưu. Bà Huỳnh Thị Xuân Hạnh (trái) - Giám đốc, Tổng biên tập Nhà xuất bản Văn hóa, Văn Nghệ TP HCM - hy vọng cuốn sách không chỉ được người trong giới nghiên cứu quan tâm mà còn tiếp cận bạn đọc trẻ.
Ngày 25/3, Nhà xuất bản Văn hóa - Văn nghệ đã tổ chức buổi giao lưu giữa Giáo sư Trần Ngọc Thêm và bạn đọc tại Hội sách Tp. HCM 2016 nhân dịp ra mắt cuốn sách mới. Trong buổi giao lưu,ngoài những giới thiệu chung về cuốn sách, tác giả còn dành nhiều thời gian trò chuyện xoay quanh một số "thói hư tật xấu" của người Việt nói chung. Ông kể chuyện có lần đi công tác nước ngoài cùng một số bạn trẻ, họ đều có học vị hẳn hoi, nhưng khi giới thiệu mình với người bản xứ, có người vẫn muốn xưng là người Thái Lan để tránh phiền vì cho rằng người Việt không tạo được ấn tượng tốt. Giáo sư Trần Ngọc Thêm cho rằng nếu mỗi người ứng xử tốt đẹp thì thông qua mỗi cá nhân, hình ảnh văn hóa của người Việt trong con mắt của người nước ngoài sẽ được cải thiện. Còn nếu chối bỏ, không dám nhận mình là người Việt Nam hoặc phê phán không mang tính xây dựng thì chính bản thân người đó cũng là người Việt Nam "xấu xí".
Về cuốn sách của Giáo sư Trần Ngọc Thêm, Giáo sư - Tiến sĩ Phùng Hữu Phú nhận xét: "Đề tài là một công trình nghiên cứu công phu, nghiêm túc, có tính học thuật cao, có những đóng góp mới về phương pháp nghiên cứu và những khái quát về mặt lý thuyết".
Thất Sơn
“Nghiên cứu văn hóa là công việc cả đời”
12:15, 26/03/2016
(Chinhphu.vn) - Sáng 25/3, trong khuôn khổ Hội sách TPHCM lần 9 tại công viên Lê Văn Tám, GS.TSKH Trần Ngọc Thêm đã có buổi giao lưu, ra mắt ấn phẩm mới:“Hệ giá trị Việt Nam từ truyền thống đến hiện đại và con đường tới tương lai”.
GS.TSKH Trần Ngọc Thêm chia sẻ về đứa con tinh thần mà ông tâm đắc nhất.
Ảnh: VGP/Ngọc Khuyến
“Hệ giá trị Việt Nam từ truyền thống đến hiện đại và con đường tới tương lai”là sản phẩm của Đề tài khoa học cấp Nhà nước với tiêu đề“Hệ giá trị Việt Nam trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế”.
Công trình thuộc chương trình KX.04.15/11-15 - Nghiên cứu khoa học lý luận chính trị giai đoạn 2011 – 2015 do trường Đại học KHXH&NV TPHCM chủ trì và ĐHQG TPHCM chủ quản.
Đề tài do GS.TSKH Trần Ngọc Thêm làm chủ nhiệm và thực hiện trong 3 năm đã được Hội đồng đánh giá cấp Nhà nước họp ngày 7/1/2016 tại Hà Nội bỏ phiếu nhất trí 100% nghiệm thu ở mức xuất sắc.
GS.TSKH Trần Ngọc Thêm phấn khởi chia sẻ về đứa con tinh thần mà ông tâm đắc nhất cho đến thời điểm hiện tại:“Công trình này là sự quan tâm trong suốt cuộc đời nghiên cứu của tôi từ cuốn sách đầu tiên là Cơ sở văn hóa Việt Nam đến hiện tại là Hệ giá trị văn hóa Việt Nam. Hệ giá trị nói khác đi chính là toàn bộ văn hóa Việt Nam mà cốt lõi là bản sắc văn hóa. Tác phẩm Tìm về bản sắc văn hóa Việt Nam năm 1996 của tôi thực chất chỉ mới bắt đầu đi tìm bản sắc văn hóa qua các thành tố văn hóa mà chưa thành hệ thống đầy đủ. Đến tác phẩm này đã trình bày được bản sắc văn hóa Việt Nam cách đầy đủ, toàn diện. Công trình này nói là thực hiện trong 3 năm, đó chỉ là 3 năm tôi tập trung nghiên cứu, còn thực tế tôi đã theo đuổi nó hơn 25 năm và tôi xác định nghiên cứu văn hóa là công việc của cả đời”.
Theo GS.TSKH. Trần Ngọc Thêm, “Hệ giá trị Việt Nam từ truyền thống đến hiện đại và con đường tới tương lai” không chỉ phục vụ việc học tập, nghiên cứu chuyên ngành văn hóa học mà còn là một tác phẩm phù hợp cho nhiều đối tượng, đặc biệt là những người quan tâm đến đời sống văn hóa Việt Nam.
Trong đó, ấn phẩm còn phân tích những thói hư tật xấu của người Việt trong văn hóa Việt một cách rõ ràng, cụ thể, dễ hiểu và cuốn hút. Đó là một dạng motip “Người Việt xấu xí” thích hợp cho nhiều đối tượng độc giả.
Có mặt tại buổi ra mắt sách và giao lưu cùng độc giả, TS. Nguyễn Khắc Cảnh – Phó Hiệu trưởng Trường Đại học KHXH&VN TPHCM đánh giá đây là một công trình nghiên cứu đồ sộ nhưng không khó đọc như nhiều tác phẩm nghiên cứu khác, ngược lại đây là một cuốn sách dễ xem, dễ hiểu:
“Nghiên cứu về văn hóa ít có một công trình nào đầy đặn như vậy. Cuốn sách đã cung cấp cho chúng ta một bộ khung lí thuyết, lí luận đầy đủ để làm công cụ soi rọi vào văn hóa Việt Nam. Công trình đã khảo sát, nghiên cứu để hệ thống hóa ra những giá trị truyền thống và đặc trưng, từ đó nêu lên những biến động của các giá trị trong bối cảnh, đời sống xã hội và cho biết đến thời điểm hiện tại các giá trị nào còn tồn tại và các giá trị nào mất đi. Công trình đã nêu lên một hệ thống giá trị Việt Nam một cách toàn diện, chặt chẽ, dễ hiểu. Với từng ấy kiến thức tôi đánh giá đây là một công trình hết sức đồ sộ, khoa học và mạch lạc”, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học KHXH&VN, TS. Nguyễn Khắc Cảnh nhận định.
Cuốn sách thu hút nhiều chuyên gia văn hóa, giảng viên, sinh viên chuyên ngành văn hóa học tại các trường trên địa bàn Thành phố. Ảnh: VGP/Ngọc Khuyến
Buổi giao lưu thu hút nhiều chuyên gia văn hóa, giảng viên, sinh viên đến từ nhiều trường trên địa bàn Thành phố. Nhiều câu hỏi xoay quanh vấn đề văn hóa Việt Nam do các độc giả đặt ra đã lần lượt được GS.TSKH. Trần Ngọc Thêm giải đáp.
Theo học chuyên ngành Văn hóa học nên Trịnh Thị Cẩm Nhung, sinh viên trường Đại học KHXN&NV TPHCM đặc biệt quan tâm đến những tác phẩm của GS.TSKH Trần Ngọc Thêm. Theo cô sinh viên năm 2 này bộc bạch, những tác phẩm về văn hóa của thầy Thêm thường được thể hiện rất khoa học, dễ đọc và dễ tiếp thu.“Hôm nay em cũng sẽ mua quyển này về “gối đầu giường” – Cẩm Nhung tâm sự.
Có mặt tại lễ ra mắt sách từ rất sớm, anh Nguyễn Thành Luân một học viên Cao học chuyên ngành Văn hóa học cầm quyển sách vừa mua xem một cách chăm chú. Anh Luân chia sẻ:“Mình trông chờ quyển sách này lâu rồi, hôm nay đến đây mua sách còn mua dùm cho các bạn khác nữa. Nhiều thầy khác cũng nghiên cứu về văn hóa Việt Nam theo mô hình truyền thống từ thực trạng đến giải pháp, còn thầy Thêm nghiên cứu theo mô hình hiện đại: chủ thể, không gian và thời gian văn hóa. Theo mình thấy hiện nay hướng này rất dễ hiểu, khi đọc mình thấy các tác phẩm của thầy rất hệ thống, dễ tiếp thu hơn so với những sách khác. Mình thấy cấu trúc trình bày của thầy rất bài bản, các sinh viên khối xã hội nên học tập, tư duy theo cách này”.
Nhằm tạo điều kiện cho sinh viên, giảng viên tiếp cận sách, đại diện NXB Văn hóa - Văn nghệ – Ths. Huỳnh Thị Xuân Hạnh cho biết: Nếu các trường cần sách, nhà xuất bản sẽ có những chính sách ưu đãi hỗ trợ để giảng viên và sinh viên được mua sách với giá tốt nhằm phục vụ học tập và nghiên cứu.
Sinh viên mua sách có thể liên hệ tập trung với trường để trường đặt mua từ NXB hoặc các bạn có thể đăng ký theo nhóm và liên hệ trực tiếp với NXB.“Chúng tôi sẵn sàng giảm giá đến 40% để sinh viên có sách phục vụ việc học lâu dài, không phải đọc sách photo” – Đại diện NXB Văn hóa - Văn nghệ khẳng định.
Ngọc Khuyến
GS Trần Ngọc Thêm ra sách mới
(PL)- Sáng 25-3, NXB Văn hóa Văn nghệ và GS Trần Ngọc Thêm đã ra mắt quyển sách“Hệ giá trị Việt Nam từ truyền thống đến hiện đại và con đường tới tương lai”.
Quyển sách đã thu hút sự quan tâm đặc biệt của giới trí thức với sự hiện diện của nhiều giáo sư, tiến sĩ làm công tác nghiên cứu, giảng dạy lẫn thu hút khá nhiều bạn trẻ.
Có nhiều câu hỏi mang nỗi bức xúc lớn về sự tha hóa xấu đi ở con người và xã hội Việt Nam hôm nay đã được gửi đến GS Trần Ngọc Thêm. Giáo sư đã trả lời: “Có một sự thật cần phải nhìn thẳng để sửa đổi, là người Việt hôm nay đang giả dối và lười nhác. Những hệ giá trị cũ, cách thức quản lý xã hội cũ theo đời sống nông nghiệp làng xã, trọng tinh thần, thiên về tình cảm của người Việt trước đây đã không còn thích hợp để quản lý xã hội hiện đại hôm nay”.
HÒA BÌNH
“Hệ giá trị Việt Nam từ truyền thống đến hiện đại và con đường tới tương lai”
Báo văn hóa, 28/03/2016
VH: NXB Văn hóa-Văn nghệ TP.HCM đã tổ chức ra mắt ấn phẩm “Hệ giá trị VN từ truyền thống đến hiện đại và con đường tới tương lai” và giao lưu với tác giả GS.TSKH Trần Ngọc Thêm.
GS.TSKH Trần Ngọc Thêm giao lưu với độc giả
GS.TSKH Trần Ngọc Thêm hiện là Giám đốc Trung tâm Văn hóa học Lý luận và Ứng dụng Trường ĐH KHXH&NV (ĐH Quốc gia TP.HCM), Chủ tịch Hội đồng chức danh Giáo sư ngành Ngôn ngữ học. “Hệ giá trị Việt Nam từ truyền thống đến hiện đại và con đường tới tương lai” là sản phẩm của đề tài khoa học cấp Nhà nước KX.04.15/11-15 “Hệ giá trị Việt Nam trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế”, được thực hiện từ tháng 10.2011 đến tháng 10.2015, do Trường ĐH KHXH&NV chủ trì. Đề tài đã được Hội đồng đánh giá cấp Nhà nước bỏ phiếu nhất trí 100% nghiệm thu ở mức xuất sắc.
Sách dày 600 trang, gồm 4 chương: Giá trị học và giá trị văn hóa; Hệ giá trị Việt Nam truyền thống; Những biến động của hệ giá trị Việt Nam truyền thống trong giai đoạn hiện nay và Con đường đi đến hệ giá trị Việt Nam mới.
T.Trang